Sorunun cevabı;
120- Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkının kullanıldığına dair ispat yükümlülüğükimdedir?Her ne kadar mevzuatta cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin yasal süresi içinde satıcıyayöneltilmesinin yeterli olduğu ve ulaşmış olması şartı aranmadığı düzenlenmiş olsa da, bu hakkınkullanımına ilişkin ispat yükümlülüğü tüketiciye aittir. Bu sebeple, cayma hakkının yasal süresiiçerisinde kullanılmış olduğuna ilişkin ispat araçlarının tüketicide bulunması gerekmektedir.Örneğin bu hakkın yazılı olarak kullanılması durumunda cayma beyanının iadeli taahhütlü posta ilegönderilmesi ya da cayma hakkının elektronik posta, SMS gibi yöntemlerle kullanılmasıdurumunda gönderilen iletilerin muhafaza edilmesi ispat açısından önem arz etmektedir.121- Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkımı kullandıktan ne kadar süre sonra bedel iadesiyapılacaktır? Bu konuda tüketicinin hakları ve yükümlülükleri nelerdir?Mesafeli yöntemle yapılan alışverişlerde, satıcı, cayma bildiriminin kendisine ulaşmasındanitibaren on dört gün içerisinde tüketicinin ödemiş olduğu bedeli iade etmek zorundadır. Ayrıca,tüketici cayma bildirimini yönelttiği tarihten itibaren on gün içerisinde satın aldığı malı iade etmekzorundadır.122- Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkının kullanılması durumunda iadeye ilişkin kargoücreti kim tarafından karşılanacaktır?Satıcı eğer ön bilgilendirmede cayma durumunda malın iadesi için anlaşmalı olduğu kargo şirketinibelirtmişse, bu kargo şirketi aracılığıyla malın geri gönderilmesi halinde, tüketici iadeye ilişkinmasraflardan sorumlu tutulamaz.Satıcının ön bilgilendirmede iade için herhangi bir taşıyıcıyı belirtmediği durumda ise, tüketicideniade masrafına ilişkin herhangi bir bedel talep edilemez. İade için ön bilgilendirmede belirtilenkargo şirketinin, tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda ise satıcı, ilave hiçbirmasraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın tüketiciden alınmasını sağlamakla yükümlüdür.30123- Kredi kartı kullanılarak internet üzerinden bir ürün satın alındığında ve bu ürüne ilişkincayma hakkı kullanıldığında bedel iadesi nasıl yapılmalıdır?Satıcı cayma hakkı kullanılan durumlarda tüm geri ödemeleri, tüketicinin “satın alırken kullandığıödeme aracına uygun” bir şekilde ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmedentek seferde yapmak zorundadır.124- Mesafeli sözleşmelerde cayma hakkı hangi hallerde kullanılamaz?Cayma hakkı kullanılamayan başlıca mal ve hizmet örnekleri;a) Fiyatı piyasadaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcının kontrolünde olmayan altın,mücevherat gibi mallar,b) Çocuğunuzun resminin baskı yapıldığı tişört gibi özel istek ve ihtiyaçlarınız doğrultusundahazırlanan mallar,c) Çiçek, yaş pasta gibi çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi çabuk geçebilecek mallar,d) İç çamaşırı, küpe gibi iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanlar mallar (ambalaj, bant,mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması kaydıyla),e) Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olmasıkaydıyla; CD, DVD gibi dijital içerikli mallar ile toner, kartuş gibi bilgisayar sarf malzemeleri vekitapf) Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınlar,g) Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, otel rezervasyonu gibi konaklama, eşyataşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve nişan, düğün organizasyonu gibi eğlence veyadinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler,ğ) Uzaktan eğitim gibi elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler,h) Bilgisayarınıza veya telefonunuza indirdiğiniz müzik, film, programlar gibi tarafınıza anındateslim edilen gayri maddi mallara ilişkin sözleşmelerdir.125- Mesafeli olarak satın aldığım ürün ne kadar sürede teslim edilmelidir?İnternet veya telefon üzerinden yapılan alışverişlerde taahhüt edilen bir süre yoksa en geç otuz güniçerisinde satıcı malı göndermek zorundadır. Eğer bu süre içerisinde mal gönderilmez ise, tüketicisözleşmeyi feshederek on dört gün içerisinde yasal faiziyle birlikte tüm ödemelerini geri almahakkına sahiptir.Ancak, sipariş konusu mal ya da hizmet edimin yerine getirilmesinin “imkansızlaştığı” hallerdesatıcının bu durumu öğrendiği tarihten itibaren üç gün içinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcıveri saklayıcısı ile durumu bildirmesi ve varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilentüm ödemeleri bildirim tarihinden itibaren en geç on dört gün içinde iade etmesi zorunludur. Malınstokta bulunmaması imkansızlaşma olarak kabul edilmemektedir.126- Mesafeli sözleşmelerde zarardan sorumluluk nasıl düzenlenmiştir?Satıcı, malın tüketiciye teslimine kadar oluşan kayıp ve hasarlardan sorumludur. Eğer tüketici malınsatıcının belirlediği taşıyıcı dışında başka bir taşıyıcı ile gönderilmesini talep etmiş ise, malın ilgilitaşıyıcıya tesliminden itibaren oluşabilecek kayıp ya da hasardan satıcı sorumlu değildir.31127- Mesafeli sözleşmelerde, ürünün fiyatı dışındaki ilave ödemeler nasıl düzenlenmiştir?Sözleşme kurulmadan önce, sözleşme yükümlülüğünden kaynaklanan ve üzerinde anlaşılmış esasbedel dışında örneğin satın alınan malın kurulumu gibi herhangi bir ilave bedel talep edilebilmesiiçin tüketicinin açık onayının alınması zorunludur. Şayet tüketicinin açık onayı alınmadan ilaveödeme yükümlülüğü doğuran seçeneklerin “kendiliğinden seçili olarak sunulmuş olmasından”dolayı tüketici bir ödemede bulunmuş ise satıcı veya sağlayıcı bu ödemelerin iadesini derhalyapmak zorundadır. Örneğin uçak bileti satın alırken yiyecek veya koltuk seçimi gibi hizmetler içintüketici biletin ücretine ilave olarak bir ödemede bulunması.128- Mesafeli sözleşmede tüketici mağduriyetinden sorumlu olan kimdir? Satıcının, yersağlayıcının ve taşıyıcının sorumlulukları nedir?Yer sağlayıcı; internet sitesine üye olan satıcı tarafından satışa sunulan ürünlerin, diğer üyeler veyakullanıcılar (tüketiciler) tarafından görülebilmesine imkan sağlayan bir platform hizmetisağlamaktadır. Platform hizmeti sağlamak suretiyle yer sağlayıcı olarak hareket edilmesidurumunda tüketici mevzuatına göre sahip olunan tek sorumluluk ise; “Oluşturdukları sistemçerçevesinde, uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veyasağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık edenler, bu maddede (Yönetmelikte) yeralan hususlardan dolayı satıcı veya sağlayıcı ile yapılan işlemlere ilişkin kayıtları 3 yıl boyuncatutmak ve istenilmesi hâlinde bu bilgileri ilgili kurum, kuruluş ve tüketicilere vermekleyükümlüdür.” hükmünde düzenlenmiştir.Satıcı ise, tüketiciye karşı mevzuattaki tüm sorumlulukların (ön bilgilendirme, cayma hakkı,sözleşmenin ifası, zarardan sorumluluk, bilgilerin saklanması gibi) tarafı olan kişidir. Taşıyıcınınsorumluluğu ise, satıcı ile arasındaki özel hukuk ilişkisi (taşıma sözleşmesi) gereği olarak, satıcıyakarşı olup, teslimatı hasarsız, zamanında veya aralarındaki sözleşme hükümlerine uygun şekilde ifaetmektir.Bununla beraber, örneğin, ambalajın hasarlı olduğu durumlarda, mal teslim alınırken taşıyıcı iletüketici arasında tutulacak bir hasar tespit tutanağı sorunun çözüm sürecini kolaylaştıracaktır.Böyle bir durumda taşıyıcının bir kusuru varsa, (aralarındaki taşıma sözleşmesine istinaden) satıcıile taşıyıcı aralarındaki özel hukuk ilişkisi gereği sorunu çözümleyeceklerdir.Tüketici mevzuatına göre tüketiciye karşı sorumlu olan ise genellikle satıcıdır. Bu husus MesafeliSözleşmeler Yönetmeliğinde “Zarardan sorumluluk” başlıklı 17 nci maddede yer alan; “(1) Satıcı,malın tüketici ya da tüketicinin taşıyıcı dışında belirleyeceği üçüncü bir kişiye teslimine kadaroluşan kayıp ve hasarlardan sorumludur. (2) Tüketicinin, satıcının belirlediği taşıyıcı dışında başkabir taşıyıcı ile malın gönderilmesini talep etmesi durumunda, malın ilgili taşıyıcıya teslimindenitibaren oluşabilecek kayıp ya da hasardan satıcı sorumlu değildir.” hükmü ile düzenlenmiştir. Buhükme göre satıcının kayıp ya da hasardan sorumlu olmayacağı bir durum vardır, o da; tüketicininsatıcının belirlediği taşıyıcı dışında başka bir taşıyıcı ile malın gönderilmesini talep etmesidurumudur.