Bugüne kadar Türkiye'de adam akıllı bu konu hakkında bir şey göremediğim için bu konuyu artık açma gereği duydum. Peki mümkün mü ve mümkünse nasıl yapılıyor hepsini anlatacağım.
Mümkün mü?
Evet, mümkün. Windows'un senelerdir RISC tabanlı mimarilerden olan ARM için Windows çıkartıyor. Windows CE'den beri ARM içini mevcuttur.
Kurmanın Yolları ve Gerekenler
1. QEMU ile kurmak (sanal makine yani)
2. Qualcomm XBL den yararlanarak UEFI olarak kurmak (Android'in yerine ya da dual boot yapmak)
3. Bochs ile kurmak (sanal makine ve hiç önerilmez)
1. Yöntem için size herhangi bir Android cihaz yeterlidir. Root vs hiçbir şey gerekmeden QEMU da bulunan TCG (Tiny Code Generator) ile kasa kasa kurup kullanabilirsiniz. Ya da QEMU ile KVM yada Xen'i destekliyorsa ve kapalıysa ikisinden birini aktif edip kasmadan adam akıllı kullanabilirsiniz.
Gelelim 2. yönteme. İşte en heyecanlı olan yöntem de budur. Yalnızca ARMv8 tabanlı Qualcomm SoC'lar için geçerlidir ( ha birde cihazda XBL, Das U-Boot dışında bir şey kullanılmadıysa). Qualcomm, ARMv8 SoC'larında XBL adında EDK2 tabanlı bir UEFI Bootloadera sahiptir. Windows'un IA-32, IA-64, AMD64, ARMv7, ARMv8 sürümleri UEFI destekler (NT 5.0'dan beri EFI/UEFI desteği mevcuttur). Bu sayede rahatça kurulabilmektedir. En meşhur örneği ise Snapdragon 845'tir. Çünkü, resmi olarak UEFI BIOS ile Windows 10'lu notebooklarda kullanıldı. Yani, resmi olarak sürücü desteği vs mevcut olduğundan hiç zor olmadı. OnePlus 6T, Pocophone F1 gibi başlıca telefonlara EDK2 portlandı ve bu sayede Windows 10/11 kuruldu. İşte ispatı:
Gelelim 3. yönteme. En berbat yöntemdir. Bochs çok kötü bir hypervisordür (VM yazılımıdır). Hiçbir modern donanımı ve yazılımı desteklemez. Ayrıca KVM, Xen gibi donanım tabanlı sanallaştırma kullanmaz. TCG gibi kendi sistemini kullanır.
Peki Ya Qualcomm Dışındakiler Ne Yapacak?
Ne yazık ki diğer SoC üreticileri Windows'lu cihaz üretme gibi bir işi olmadığı için hiçbir zaman UEFI tabanlı bir second stage bootloader kullanmadılar ve kullanmıyorlar. MediaTek, LK (Little Kernel) adı verilen bir second stage bootloader kullanır. Kendisi sadece Linux kernellerini boot etmek için tasarlanmış bir gömülü sistem (ES) bootloaderıdır. Bunun gibi cihazlarda çözüm ise Das U-Boot gibi UEFI destekleyen bootloaderlara geçmektir ancak çok zahmetli bir iştir. Mesela, MediaTek'in EEPROM'un da BootROM denilen ve genelde erişim için bazı şeyler gerektiren bir yazılım vardır. Onun görevi, eMMC/eMCP/UFS'den bir Preloader (1. bootloader) boot etmektir. Ya kökten EEPROM'u silip UEFI BIOS portlamak ya da bu preloaderı yada LK yerine Das U-Boot kurarak sorunu çözebilirsiniz.
KVM ve Xen Nasıl Aktif Edilir?
Qualcomm SoC'lu bazı cihazlarda TrustZone'da bulunan adı EL1 olan ARM TEE ile ilgili bir bölüm devre dışıdır. Bu cihazlarda önce EL1 aktif edilmedir. Ondan sonra ise Linux kernellerinde KVM ve Xen kütüphaneleri eksik olduğundan kernelleri baştan derlenip kurulmalıdır. Ayrıca yararlanmak için Root erişimi de şarttır. MediaTek kullanıcıları ise bu konuda şanslılar çünkü hiçbir kısıtlama yoktur. Tek yapmanız gereken kernelinizi KVM ve Xen yada ikisinden birini aktif ederek derleyip, kurmanız ve Root erişimi elde etmenizdir. Ben kendi telefonum için KVM aktif edilmiş bir kernel kurdum ve bu sayede Ubuntu 22.04 Chroot ile ya da Termux'un X11 reposundaki QEMU ile kullanıyorum. Windows yerine şuanlık Ubuntu kurdum çünkü bazı sorunları daha halledemedim. Kendimden bir SS (Redmi Note 10S):
Alıntıyı görüntüle
İşte, gördüğünüz gibi mümkün. Sorunuz varsa yazabilirsiniz. Okuyan herkese teşekkür ederim.
donanimarsivi.com
