Dünyanın en çok üretilmiş tankı T-54/T-55 Serisi

[Omnissiah]

İkinci dünya savaşı sırasında tank üretim sanayisi hızla gelişen Sovyetler birliği hızla gelişen batı bloğu tankları arasındaki açığı kapatmak hemde ikinci dünya savaşı sırasında uyguladığı üretim doktrinini zorlamayacak yeni bir tank modeli arayışına girmişti.
Hali hazırda ellerinde bulunan t-34 tankları ve t-44 tanklarının hem ateş gücü hem zırh bakımından yetersiz olması gibi sebeplerden dolayı Rus mühendisleri ellerinde bulunan t-34 tanklarının basit modifiye edilebilir ve kolay üretilebilir özelliklerini aynen alıp ama ateş gücü ve zırh anlamında çok daha üstün bir tank üretmeye karar vermişti. Zira müttefikler Patton gibi Centurion gibi hem mobil hem iyi korumaya sahip ateş gücü yüksek tankların üretimine geçmeye başlamış iken sovyetlerin ise elinde bolca bulunan t-34 tankları yetersiz kalmaya başlamıştı ve zaten Ruslar kore savaşında Amerikan ve İngilizlerin kullandıkları Pershing ve efsanevi Centurion tankları karşısında kendi ürettikleri tankların zor duruma düştüğünü görmesiyle ellerinde hali hazırda bulunan t-34 tankının üst düzey versiyonu olan t-44 tankının üzerinde çalışmaya karar verdiler ve t-54 tankının bir kaç prototipini oluşturdular.

Nitekim ortaya çıkan model görüntü olarak t-44 tankına çok benzese de aslında t-54 tankı tam olarak Rusların aradığı tarzda tanktı. Hem modifiye edilebilir hem üretimin kolay olması hem 100mm ikinci savaşının sonlarında üretilen ateş gücü yüksek bir topun kullanılması ve mobil bir tank olması t-54 ve ondan sonra gelecek olan t-55 modelini ciddi bir tehtid haline getirmişti.

İlk modifikasyonlar taret üzerineydi. Mesela yukarıda gördüğünüz t-54 tankının tareti 1949 yılında yenisiyle değiştirilmişti. Çünkü 1947 model tarette shot trap yani düşman tankının mühimmatını sektirip kendi tankının başka bir bölgesine doğru yönlendirme olayı vardı. Bu sorun nitekim 1949 yılında üretilen t-54 modeliyle çözülmüştür

Tankın zırh istatistikleri
205 mm taret ön
130 mm taret kenarları
60 mm taret arka
30 mm taret çatısı
60°'de 120 mm gövde önü (1949'dan sonra 100 mm)
79 mm gövde üst tarafları
20 mm gövde alt tarafları
0° gövde arkasında 60 mm
20 mm gövde altı
33-16 mm gövde çatısı

Gördüğünüz üzere t-54 tankı özellikle taretinden oldukça iyi korunan bir tanktır ve tasarlandığı dönem bu tankı delecek çok az silah vardır. 1956 Macar Devrimi sırasında, bir Sovyet T-54A orta tankı, Kasım ayında Macarlar tarafından Budapeşte'deki İngiliz büyükelçiliği arazisine sürüldü. Bu tankın zırhını ve 100 mm'lik topunu kısa bir incelemeden sonra, İngiliz yetkililer ellerindeki anti tank silahlarının bu sovyet tankının ön zırhını delemeyeceğine karar verdi. Bu, en yaygın İngiliz tanklarının, bırakın ağır tanklarını, Sovyet orta tank tasarımlarıyla etkili bir şekilde başa çıkamayacakları anlamına geliyordu. Nihayetinde ingilizler bu tankla mücadele etmek için yine efsanevi Royal Ordnance L7 topunu ürettiler ve Centurion tanklarına bu topları adapte ederek t-54 tankının zırhıyla özellikle uzun menzilde büyük isabetlilikle mücadele edebilir hale getirdiler. Zaten bu efsanevi L7 topunu İsrail tank kuvvetleri golan tepelerinde yom kippur savaşında ve sina çölünde kelimenin tam anlamıyla t-54 ve t-55 tanklarını uzun menzilden keklik gibi avlayarak başarıyla kullandılar. L7 topunun bu başarısından sonra Başka Amerika ilk m1 abrahams modellerinde ve Almanlar ise leopard tankının modellerinde yaygın olarak kullanmaya başladılar.

Tabi bu tankların İsrail tarafından imha edilmesinin en büyük nedenlerinden biri Arapların sayısı çok fazla olan bu tankları toplu halde açık alanda taaruz ederek kullanması ve centurion tanklarının dağlık alanlarda gövdesini saklayıp sadece taretini dışarıya vererek kullanmasından gelir buna hulldown (gövde aşağı) taktiği denir ve centurion tankları buna çok müsait iken. T-55 tankı buna musait değildir yani dağlık tepelik alanlarda rahat kullanılamaz çünkü silahlarının depresyonu yani topun aşağıya doğru yaptığı harekete depresyon. Yukarı kalkması ise elevation denir. Ve T-55 tankı açık alanlarda ovalarda vb saldırı yapmak amacıyla üretildiği için dağlık tepelik alanlarda savaşmaya centurion tankları kadar müsait değildir.

örnek resim hulldown pozisyonunda top oldukça aşağıya iner ve gövdemiz düşmana görünmez iken sadece taretimiz görünür. Bu bize büyük bir avantaj ve koruma sağlar çünkü düşman daha küçük bir hedefe ateş etmek zorunda kalırken biz onları çok rahat görüp ateş edebiliriz.

Şimdi aşağıdaki görsele bakıp bunu dağlık golan tepelerinde olduğunu düşünün. Bide siz tepedeyken üzerinize gelen birlikte hareket eden yüzlerce tankı nasıl nokta atışıyla vurabileceğinizi hayal edin. Zira İsrail ordusu Arap t-55 ve t-64 tanklarına karşı aynen bu taktiği başarıyla uygulamıştır.

Centurion tankı

Nitekim her ne kadar L7 topu bu tank karşısında çok etkili olsada peynir ekmek gibi üretilen bu tank kısa sürede yok olanların yerini dolduruyordu ve İsrail askerleri nitelik bakımından kaybettiği tanklarının yerine yenisini koymakta zorlanıyordu. Sovyetler ise bu t-54 ve t-55 tanklarını zamanla modifiye ederek yepyeni sistemler ile donattılar. Mesela 1974 yılında t-55 tankları lazerli hedef bulma sistemleriyle donatıldı ve bu ciddi bir üstünlüktü. Radyo ve Palet sistemi getirilerek tankın hareket kapasitesi arttırıldı ayrıca silahı yenilenerek yepyeni mühimmatları kullanması sağlandı. Gece görüş sistemi motor ve tankın korumasının füzelere karşı arttırılması için reaktif zırh ile donatıldı yani sovyetler bu tankı adeta suyunu çıkara çıkara üretip kullandı.

Bu tankın avantajları hem üretimin hem kullanmanın hem tamirin hem modifikasyonun kolay ve basit olmasıydı.
ilk modellerde bu tankın 100mm topu uzun menzil atışlarında performans düşüşleri yaşıyordu yani rakibi olan L7 topu karşısında çok yetersiz kalıyordu. Sovyetler bu sorunu uzun yıllardır yaptıkları modifikasyonlar ile çözmeye çalıştılar ise bir yerden sonra t-55 modelini bırakıp onun ruhani devamı olan t-64 ondan sonra gelen efsanevi tank modeli olan t-74 modellerinin üretimine ağırlık verdiler ve t-55 tankını üretimden çıkarttılar ama bol miktarda kendi müttefiklerine bu tankları sattılar ve müttefiklerde bu tanka kendi imzalarını atarak yeni modifikasyonlar yaptılar.

Mesela Irak bu tankları İranın chieftain ve m60 tanklarına karşı yoğun olarak kullandı. Mısır ve Suriye modifiye ederek bu tankları İsrail centurion tanklarına karşı kullandı ve dünyada çeşitli savaşlarda kullanılan tanklardan biri haline geldi. Hatta Amerikan ordusu körfez savaşı sırasında bile bu tankları karşısında gördü ama gördüğü gibi imha etti o ayrı konu.

Yapılan en ilginç modifikasyonlardan bazıları

İsrail tarafından ele geçirilen t-55 tankının zırhlı personel taşıyıcı yapılması

Bir diğer ilginç modifikasyon ise Fin ordusunun t-55 tankından yaptığı obüs topudur. Hatta bu modeli mısıra bile satmıştır.

Ruslar ise bu tankı Toma haline getirmiştir.

Yani üretimin kullanmanın (çünkü içinde elektronik bir sistemin bulunmaması bu tankı her insanın basitçe kullanmasını sağlamıştır) ekonomik olarak yük olmaması modifiye edilmeye çok açık olması bu tankı gelmiş geçmiş en başarılı tanklardan birisi yapmaktadır. Ondan sonra gelecek sovyet tanklarında bu t-55 tankının izleri vardır.

 

[Margot Robbie]

@Milli Savunma Bakanı

 

[Cevdet Sunay]

@Thomas Angelo da tankları sever, yararlı konu elllerine sağlık.

 

[okankygsz]

Çok güzel bi konu olmuş ellerine sağlık

 

[UzziBow0]

Bir Savaşta Kullanılan En Büyük Silah: Nazi Yapımı Schwerer Gustav bir sovyet tankını tek bir atış ile ortadan yarma gücüne sahip ama adam akıllı kullanılmadı amerikalıların eline geçip sanırsam imha edildi.

 

[Omnissiah]

Bir Savaşta Kullanılan En Büyük Silah: Nazi Yapımı Schwerer Gustav bir sovyet tankını tek bir atış ile ortadan yarma gücüne sahip ama adam akıllı kullanılmadı amerikalıların eline geçip sanırsam imha edildi.Alıntıyı görüntüle​

Bu silahlar israftan başka bir şey değildi. Tankı tek atışta imha edecek olan en güçlü silah hava üstünlüğüdür. Hava saldırıları ile bir değil binlerce tankı imha edebilirsin hatta onların fabrikalarını patlatıp tank üretimlerinin önüne geçebilirsin. Amerikalılar aynen bunu yaptı Irak kuvvetlerine karşı. Örn https://en.wikipedia.org/wiki/Highway_of_Death

Nazi almanyasının yenilmesindeki en büyük sebep hava üstünlüğünü kaybetmesidir.

 

[UzziBow0]

Bu silahlar israftan başka bir şey değildi. Tankı tek atışta imha edecek olan en güçlü silah hava üstünlüğüdür. Hava saldırıları ile bir değil binlerce tankı imha edebilirsin hatta onların fabrikalarını patlatıp tank üretimlerinin önüne geçebilirsin. Amerikalılar aynen bunu yaptı Irak kuvvetlerine karşı. Örn https://en.wikipedia.org/wiki/Highway_of_Death

Evet bana göre de gereksiz bir silah almanların daha bir çok icadı vardı ama hitler sağ olsun savaşı erken başlattı güzel konu elinize sağlık.

 

[Omnissiah]

Evet bana göre de gereksiz bir silah almanların daha bir çok icadı vardı ama hitler sağ olsun savaşı erken başlattı güzel konu elinize sağlık.

Almanlar tank teknolojisine çok şey kattılar. Özellikle panther tankı dünyanın ilk MBT yani main battle tank'ı olabilir çünkü hem iyi bir koruması ve ateş gücü hemde mobiliteye sahip.

 

[UzziBow0]

Almanlar tank teknolojisine çok şey kattılar. Özellikle panther tankı dünyanın ilk MBT yani main battle tank'ı olabilir çünkü hem iyi bir koruması ve ateş gücü hemde mobiliteye sahip.

Hem sağlık hem de askeri olarak almanlar çok şey kattılar dediğiniz gibi.

 

[Omnissiah]

Çok güzel bi konu olmuş ellerine sağlık

tşk

 

[Omnissiah]

Amerikan veya Rus tanklarına devam edebiliriz diğer konuda

 

[BaşaramadıkAbi]

Alıntıyı görüntüle
İkinci dünya savaşı sırasında tank üretim sanayisi hızla gelişen Sovyetler birliği hızla gelişen batı bloğu tankları arasındaki açığı kapatmak hemde ikinci dünya savaşı sırasında uyguladığı üretim doktrinini zorlamayacak yeni bir tank modeli arayışına girmişti.
Hali hazırda ellerinde bulunan t-34 tankları ve t-44 tanklarının hem ateş gücü hem zırh bakımından yetersiz olması gibi sebeplerden dolayı Rus mühendisleri ellerinde bulunan t-34 tanklarının basit modifiye edilebilir ve kolay üretilebilir özelliklerini aynen alıp ama ateş gücü ve zırh anlamında çok daha üstün bir tank üretmeye karar vermişti. Zira müttefikler Patton gibi Centurion gibi hem mobil hem iyi korumaya sahip ateş gücü yüksek tankların üretimine geçmeye başlamış iken sovyetlerin ise elinde bolca bulunan t-34 tankları yetersiz kalmaya başlamıştı ve zaten Ruslar kore savaşında Amerikan ve İngilizlerin kullandıkları Pershing ve efsanevi Centurion tankları karşısında kendi ürettikleri tankların zor duruma düştüğünü görmesiyle ellerinde hali hazırda bulunan t-34 tankının üst düzey versiyonu olan t-44 tankının üzerinde çalışmaya karar verdiler ve t-54 tankının bir kaç prototipini oluşturdular.

Nitekim ortaya çıkan model görüntü olarak t-44 tankına çok benzese de aslında t-54 tankı tam olarak Rusların aradığı tarzda tanktı. Hem modifiye edilebilir hem üretimin kolay olması hem 100mm ikinci savaşının sonlarında üretilen ateş gücü yüksek bir topun kullanılması ve mobil bir tank olması t-54 ve ondan sonra gelecek olan t-55 modelini ciddi bir tehtit haline getirmişti.

İlk modifikasyonlar taret üzerineydi. Mesela yukarıda gördüğünüz t-54 tankının tareti 1949 yılında yenisiyle değiştirilmişti. Çünkü 1947 model tarette shot trap yani düşman tankının mühimmatını sektirip kendi tankının başka bir bölgesine doğru yönlendirme olayı vardı. Bu sorun nitekim 1949 yılında üretilen t-54 modeliyle çözülmüştür

Tankın zırh istatistikleri
205 mm taret ön
130 mm taret kenarları
60 mm taret arka
30 mm taret çatısı
60°'de 120 mm gövde önü (1949'dan sonra 100 mm)
79 mm gövde üst tarafları
20 mm gövde alt tarafları
0° gövde arkasında 60 mm
20 mm gövde altı
33-16 mm gövde çatısı

Gördüğünüz üzere t-54 tankı özellikle taretinden oldukça iyi korunan bir tanktır ve tasarlandığı dönem bu tankı delecek çok az silah vardır. 1956 Macar Devrimi sırasında, bir Sovyet T-54A orta tankı, Kasım ayında Macarlar tarafından Budapeşte'deki İngiliz büyükelçiliği arazisine sürüldü. Bu tankın zırhını ve 100 mm'lik topunu kısa bir incelemeden sonra, İngiliz yetkililer ellerindeki anti tank silahlarının bu sovyet tankının ön zırhını delemeyeceğine karar verdi. Bu, en yaygın İngiliz tanklarının, bırakın ağır tanklarını, Sovyet orta tank tasarımlarıyla etkili bir şekilde başa çıkamayacakları anlamına geliyordu. Nihayetinde ingilizler bu tankla mücadele etmek için yine efsanevi Royal Ordnance L7 topunu ürettiler ve Centurion tanklarına bu topları adapte ederek t-54 tankının zırhıyla özellikle uzun menzilde büyük isabetlilikle mücadele edebilir hale getirdiler. Zaten bu efsanevi L7 topunu İsrail tank kuvvetleri golan tepelerinde yom kippur savaşında ve sina çölünde kelimenin tam anlamıyla t-54 ve t-55 tanklarını uzun menzilden keklik gibi avlayarak başarıyla kullandılar. L7 topunun bu başarısından sonra Başka Amerika ilk m1 abrahams modellerinde ve Almanlar ise leopard tankının modellerinde yaygın olarak kullanmaya başladılar.

Tabi bu tankların İsrail tarafından imha edilmesinin en büyük nedenlerinden biri Arapların sayısı çok fazla olan bu tankları toplu halde açık alanda taaruz ederek kullanması ve centurion tanklarının dağlık alanlarda gövdesini saklayıp sadece taretini dışarıya vererek kullanmasından gelir buna hulldown (gövde aşağı) taktiği denir ve centurion tankları buna çok müsait iken. T-55 tankı buna musait değildir yani dağlık tepelik alanlarda rahat kullanılamaz çünkü silahlarının depresyonu yani topun aşağıya doğru yaptığı harekete depresyon. Yukarı kalkması ise elevation denir. Ve T-55 tankı açık alanlarda ovalarda vb saldırı yapmak amacıyla üretildiği için dağlık tepelik alanlarda savaşmaya centurion tankları kadar müsait değildir.

örnek resim hulldown pozisyonunda top oldukça aşağıya iner ve gövdemiz düşmana görünmez iken sadece taretimiz görünür. Bu bize büyük bir avantaj ve koruma sağlar çünkü düşman daha küçük bir hedefe ateş etmek zorunda kalırken biz onları çok rahat görüp ateş edebiliriz.

Şimdi aşağıdaki görsele bakıp bunu dağlık golan tepelerinde olduğunu düşünün. Bide siz tepedeyken üzerinize gelen birlikte hareket eden yüzlerce tankı nasıl nokta atışıyla vurabileceğinizi hayal edin. Zira İsrail ordusu Arap t-55 ve t-64 tanklarına karşı aynen bu taktiği başarıyla uygulamıştır.

Nitekim her ne kadar L7 topu bu tank karşısında çok etkili olsada peynir ekmek gibi üretilen bu tank kısa sürede yok olanların yerini dolduruyordu ve İsrail askerleri nitelik bakımından kaybettiği tanklarının yerine yenisini koymakta zorlanıyordu. Sovyetler ise bu t-54 ve t-55 tanklarını zamanla modifiye ederek yepyeni sistemler ile donattılar. Mesela 1974 yılında t-55 tankları lazerli hedef bulma sistemleriyle donatıldı ve bu ciddi bir üstünlüktü. Radyo ve Palet sistemi getirilerek tankın hareket kapasitesi arttırıldı ayrıca silahı yenilenerek yepyeni mühimmatları kullanması sağlandı. Gece görüş sistemi motor ve tankın korumasının füzelere karşı arttırılması için reaktif zırh ile donatıldı yani sovyetler bu tankı adeta suyunu çıkara çıkara üretip kullandı.

Bu tankın avantajları hem üretimin hem kullanmanın hem tamirin hem modifikasyonun kolay ve basit olmasıydı.
ilk modellerde bu tankın 100mm topu uzun menzil atışlarında performans düşüşleri yaşıyordu yani rakibi olan L7 topu karşısında çok yetersiz kalıyordu. Sovyetler bu sorunu uzun yıllardır yaptıkları modifikasyonlar ile çözmeye çalıştılar ise bir yerden sonra t-55 modelini bırakıp onun ruhani devamı olan t-64 ondan sonra gelen efsanevi tank modeli olan t-74 modellerinin üretimine ağırlık verdiler ve t-55 tankını üretimden çıkarttılar ama bol miktarda kendi müttefiklerine bu tankları sattılar ve müttefiklerde bu tanka kendi imzalarını atarak yeni modifikasyonlar yaptılar.

Mesela Irak bu tankları İranın chieftain ve m60 tanklarına karşı yoğun olarak kullandı. Mısır ve Suriye modifiye ederek bu tankları İsrail centurion tanklarına karşı kullandı ve dünyada çeşitli savaşlarda kullanılan tanklardan biri haline geldi. Hatta Amerikan ordusu körfez savaşı sırasında bile bu tankları karşısında gördü ama gördüğü gibi imha etti o ayrı konu.

Yapılan en ilginç modifikasyonlardan bazıları

İsrail tarafından ele geçirilen t-55 tankının zırhlı personel taşıyıcı yapılması

Bir diğer ilginç modifikasyon ise Fin ordusunun t-55 tankından yaptığı obüs topudur. Hatta bu modeli mısıra bile satmıştır.

Ruslar ise bu tankı Toma haline getirmiştir.

Yani üretimin kullanmanın (çünkü içinde elektronik bir sistemin bulunmaması bu tankı her insanın basitçe kullanmasını sağlamıştır) ekonomik olarak yük olmaması modifiye edilmeye çok açık olması bu tankı gelmiş geçmiş en başarılı tanklardan birisi yapmaktadır.

Hangi ülkeler yaptı bunları?

 

[Omnissiah]

Hangi ülkeler yaptı bunları?

Bugün t55 tankını kullanan ülkeler genel olarak ekonomik anlamda geri kalmış veya ekipmanını yenilemekte zorluk çeken ülkelerdir.
burada tam liste vardır.

T-54/T-55 operators and variants - Wikipedia

en.wikipedia.org