Monitörler konusunda senelerce kandırıldınız, CRT monitörler tam olarak nedir?

[Framboise7]

Biraz garip bir yazı olabilir çünkü ülkemizde bu tarz bir içerik görmedim fakat yabancılarda çok ilgi çeken bir konu gelin biraz biz de tartışalım ve bir şeyler öğrenelim. Şimdi başlık doğru yanlış duymadınız. (benim gözümde monitörler 20 sene boyunca ilerlemedi aksine geriledi) bu yüzden 4K 144Hz monitörümü bırakıp tekrardan CRT kullanmaya başladım. Peki bu nasıl oluyor? Kısaca CRT monitörler yani tüplü dediğimiz monitörleri hepimiz bir dönem kullandık ve hayatımızdan çıkarıp kısa bir süre sonra LCD panellere geçtik. Hatta CRT kullandığımız dönemler oyunlardan daha çok keyif aldığımızı o dönem daha düşük grafikli oyunların yine de grafiksel olarak daha büyüleyici geldiğini hep hatırlarsınız belki. Hatta YouTube'da eskiden 360-480p gibi videolar eskiden gayet gözünüze net gelirken şimdi daha bulanık gelmesinin de sebeplerin arkasında bunlar yatıyor. Tüplü dediğimiz monitörler de yerel çözünürlük kavramı yoktu. Bu ne demek? Şimdi günümüzde monitör satın alırken neye bakıyoruz mesela Full HD olmasına 1080p diyelim sizin monitörünüz 1920x1080 çözünürlükte çalışır siz bunu aşağı çektiğiniz de mesela 1024x768 pikseller birbirine girer görüntü kalitesi bozulur vs. CRT de durum böyle değil her çözünürlük yerel gibi çalışır ve kalite kaybına uğramazsınız. Bu yüzden retro oyunlar oynanırken veya eski dizi film izlenirken CRT tercih edilir. Size CRT ve LCD'nin retro oyunlardaki grafik farkını 1-2 görselle göstermek isterim arada devasal farklar var. 4K OLED'le karşılaştırılan görüntüleri de var bunları da ayrı olarak paylaşmak isterim.

Tabii olay bunlarla sınırlı değil. CRT'nin en büyük bir avantajı ise gecikme süresidir, CRT monitörler de input lag değeri 0 msdir evet. Bunlarda giriş gecikmesi denilen kavram yoktur. En hızlı dediğimiz TN panellerden dahi daha hızlıdır. Hareket bulanıklığı olmaz. Pencere kaydırırken yazı bulanıklaşması gibi sorunlar olmaz FPS oyuncuları için bir ilaçtır. Hatta 85Hz'lik bir CRT'nin UFO ghosting test görsellerini de ekleyeceğim 240Hz'lik panellerle bir karşılaştırmasını görmek istersiniz.

Gördüğünüz gibi tipik LG Flatron 85Hz'nin hareket bulanıklığı yok günümüzde kullanılan paneller nelerdir? TN, IPS, VA, OLED. CRT bunların avantajlarını tek bir tüpte topluyor TN'den daha hızlı, IPS'den daha iyi görüş açılarına sahip OLED kadar iyi siyahlara sahip ve teorik olarak sonsuz kontrast değerine sahip ve OLED'den çok daha uzun ömürlü. Bir monitörden daha ne istenir ki? Hatta kendi kullandığım CRT monitörden bir örnek bırakayım siyah seviyesine bir bakın.

Muhtemelen bu fotoğrafı geride bıraktığım 4K panel ile çekseydim siyahlar grimsi olacaktı ayrıca CRT'ler 2048x1536 gibi çözünürlüklerle ulaşabiliyordu bu günümüzde 2K dediğimiz seviyedir. Bunu 2000'li yıllarda sağlıyordu. Tabii o dönem kullanılan GPU'lar bunu kolay kolay karşılayacak durumda değillerdi.
Ve 2006'lı yıllarda çıkan LCD monitörler tamamen rezil durumda idi. En iyi LCD 8-16ms giriş gecikmesine sahipti ve insanlar bunu kabul ederek CRT monitörleri bırakıp LCD'lere geçti. CRT'leri öldüren öbür sebep ise ağır ve çok elektrik tüketiyor olmaları idi. Kapitalizm uğruna gitti güzelim monitörler.
Hatta CRT monitörler hakkında benim gibi düşünen çok insan var, translate edilmiş yabancı YT kanallarından 1-2 yorumda bırakmak isterim.

LCD, CRT'lerin gelişimini durdurmaya çalışan bir polisti ve onu en kısa sürede fark edilmeden bitirdiler.
Ve önemli noktalar ise her CRT monitör bahsettiğim derecede iyi değildir çoğumuz ne olduğu belirsiz tüplü monitörler kullandık ve 17 inç gibi CRT kullandık. İyi CRT'ler 19 inçten sonrası oluyor ve bunları ülkemizde bulmak çok çok zor. 16:10 en boy oranına sahip dünyanın en iyi CRT monitörü ise Sony gdm FW900 idi linus tech Tips'in bu monitörü OLED'le kıyasladığı incelemesi bile var ve kendisi de bu monitöre hayran kalıyor tabii bahsettiğim bu monitörlerin fiyatları çok yüksek. Görsele bırakacağım 2 CRT monitörün fiyatlarını görünce sizde şoke olacaksınız.

Evet bunların maalesef ki son durumları bu şekilde. Eskiden ulaşılabilir fiyatta olan CRT'ler bu şekilde keşfedildikten sonra bulunması imkansız oldu. Fakat ortalama 19" bir CRT hala en iyi IPS'lerden bile daha performanslı bir şekilde çalışmaktadır. Fakat ne yazık ki bu monitörler artık yaşlı ilk gün gibi parlaklığa erişmeleri zor.
Ek olarak 1-2 bilgi daha ekleyeceğim. CRT monitörler dijital bağlantı desteklememektedir analog giriş gerekiyor bu yüzden HDMI to VGA gibi aparatlar giriş gecikmesine sahip olacaktır. Analog bağlantıya sahip en güçlü GPU ise GTX 980 Ti'dir. CRT'yi en iyi bu kart ile kullanabilirsiniz. Kendim de RTX 3070 Ti'yi köşeye ayırıp kendime 980 Ti satın aldım ve CRT ile mükemmel uyum içinde çalışmakta. Kendi CRT setupumdan da bir görsel eklemek istiyorum

4K monitörümü bırakıp bunu kullanmaya geçtim gerek piksel hızı gerek çözünürlük gerek doğru renk oranı gerek eski dizi film izlerken kalitenin bozulmaması gerek eski oyunları oynarken daha derin görüntülere sahip olmasıyla beni OLED veya Micro LED paneller tamamen olgunlaşıncaya kadar idare edecek gibi.

YouTube'dan Sony FW900 24" CRT gibi monitörleri araştırıp izlemenizi şiddetle tavsiye ederim sizde hayran olabilirsiniz. CRT monitörle ilgili sorularınız olursa cevaplayacağım.