[Rehber] Bilgisayar toplarken bileşenleri nasıl seçerim

[Johannes Erwin Rommel]

Ön not: Hangi konuya açacağımı bilemedim modlar gerekli yere taşır diye umuyorum.İşi bilen arkadaşların buradan alabileceği bir ders yoktur eğer hatam varsa düzeltin lütfen.

Kullanılacak (yabancı olabileceğiniz) tabirler;
Frekans:GHz MHz vb hızlara verilen isim(rakam arttıkça iyidir)
Komponent: Bileşen
CL değeri: Belleklerin gecikme süreleri rakam düştükçe iyidir
Bellek: Ram
Teraflop: Ekran kartlarının görüntü işleme güçlerini yansıtan değer (rakam arttıkça iyidir)
GPU: Ekran kartı
CPU: İşlemci
XMP(D.O.C.P, Intel bellek profili):Belleklerin stabil halde verebileceği maksimum (!) performansı için ayarlanmış bellek profilidir.

Bilgisayarın her komponentini ayrı ayrı inceleyip nasıl seçmeniz gerektiğini anlatacağım bu rehberin işinize yaramasını umuyorum

Not: Örnek verdiğim parçalar (Mid-low/ High end kısmına yönelik parçalar herkesin bütçesine kimse karışamaz sadece örnek amaçlı yazıyorum herkes kendi bütçesine uyan şekilde bilgileri kullanarak toplasın diye yazıyorum.

Anakart: Anakartınızı seçerken CPU soketine dikkat edilmesi gerektiğini söylemem gerekmediğini düşünüyorum ama eğer 0 bilgi bir arkadaş varsa anlatayım kısaca; bu soketler işlemci ile anakartin bağlantılarının sağlandığı yerdir ve şekilleri değişebilir (LGA 1151,LGA 1151 (yeni nesil(dikkatli olun eski LGA 1151 de 7.nesil üstü Intel cpulsr çalışmaz), AM4 yaygın olanlarıdır) İşlemci soketi ile Anakartınız uyumlu olmalı, bu zaten herkesin bildiği bir şey.
Asıl meseleye gelirsek anakart sizin ilerde yapabileceğiniz yükseltmeleri ve şuanda kullanabileceğiniz komponentleri kısıtlar oyuzden "şuanda 2666 MHz ram alacağım oyuzden bu anakarti almama gerek yok" diye düşünmeyin yada "PCIe 4 gereksiz ekran kartım okadar bandwidth sağlamıyor" diye de düşünmeyin ileride tam yükseltme yaoacakken anakarti da yükseltmeniz gerekecektir sıkıntı yaratır kısaca sistemin ileriye dönük olmasını sağlayan komponent bu arkadaştır.
Ram frekansınızın anakart tarafından desteklendiğinden emin olun sonra sıkıntı yaşamayın. Bir diğer konu VRM'ler bunları burada 10 sayfa anlatırız anlatılması istenirse fakat önemini kısaca anlatayım bu arkadaş komponentlere gereken gücü gerektiği voltaj çevirip vermekle görevlidir VRM ne kadar kaliteli olursa olsun fazı azsa bir gün biyerde sorun çıkarır (ısınma yüksek olacaktır) fazı arttırıp gereken gücü daha fazla faza dağıtırsak ısınma daha az olacaktır kısacası Yüksek fazlı (8+2vb.) Vrmi olan anakartlar daha iyi olacaktır. Özetlemek gerekirse iyi teknolojileri olan bir anakarta iyi para harcamak yatırım olarak düşünülebilir ileride tekrar değiştirmeniz gerekmez ama gidipte anakarta 2000 TL harcayın demiyorum MSI n tomahawk serisi gibi güzel düzenlenmiş tasarlanmış yada asusun b550 tuf serisindeki yeni teknolojileri sunması gibi şeylerle önem veriniz. Anakartınızın boyutu kasanizla uyumlu olmalıdır yoksa sistem kurulamaz!!!! mAtx kasaya ATX anakart takamayacaginiz gibi eğer gerekli yuvalar yoksa ATX kasaya mAtx Anakartta takamazsiniz (kasanın bayaa dandik olması gerekiyor galiba rastlamadım hiç).

İşlemci: İşlemci seçerken sadece frekansa veya çekirdek sayısına bakan tecrübesiz arkadaşıma sesleniyorum: Yapma! İşlemcide tabii ki frekansımız önemli tabii ki çekirdek sayısıda önemli ama en önemlisi mimarisi. Mesela Ryzen 3 3100ü 3300xten ayıran tek şey ccx (2+2) kullanmasıdır mimarinin bir diğer önemi teknoloji geliştikçe işlemci nanometreleri küçülüp daha az ısınan daha az güç harcayıp watt başına performansı daha iyi olan işlemciler çıkıyor. Gelelim nasıl seçeceğinize yapacağınız işi belirleyin ve bir marka belirleyin ileriye dönük olarak AMD önerilir bu sebepten bende geleneği bozmuyorum AM4 soket desteğini hala kesmemiş AMD benimde önerimdir, yapacağınız işe göre ve daha da önemlisi bütçenize göre seçin cpu'nuzu. Mesela eğer oyundan kafamı kaldırmam benim yayınla işim olmaz render almam diyorsanız çoklu çekirdek performansını kullanmayacaksaniz (ve bütçenizde kısıtlı ise) 3300x sizin için gayet yeterli olacaktır bütçenizi biraz daha yükselterek 3600'e çıkabilir veya çoklu çekirdek performansını günlük hayatınızda bol bol kullanacaksanız R7 3800(x) kullanabilirsiniz. Bütçe sıkıntınız yoksa çoklu işlemciyi zaten kullanmayacağım diyerek 3300x almakta yanlış bir hareket olacaktır, oyununuz kullanmasa dahi arka plan uygulamaları ve Windows hizmetleri diğer çekirdeklerinizi kullanıyor unutmayın. Cinebench ve blender ile işlemcinizin gücünü olcebilir performansınizda bir sıkıntı olup olmadığını görebilirsiniz

Ekran Kartı: İşlemcinizin besleyebileceği ve bütçenize uyan ekran kartları arasından en fazla performans vereni sizin için ideal olacaktır. Şu ekran kartının performansı mı daha iyidir, yoksa bumu, bunun Rami az, bunun ki fazla, bunun clcok speedi iyiymiş Rami azmis vs gibi işin içine girip çıkılamayacağını bildiğimden hiç girmeyeceğim flop değerine bakın hangisinin flop değeri yüksekse o daha fazla görüntüyü daha kısa sürede isleyecektir kısacası daha güçlü olacaktır. Tabii bir diğer konu soğutma, ısı ekran kartının performansının düşmemesi için düşük kalmalıdır. Driver ise bir başka konudur ve ekran kartının nasıl kullanılacağını belirler. NVidia driver konusunda çok sağlamdır ekran kartının son damlasına kadar performansını kullandırır desek yeridir. Driver otimizasyonu açısından AMD genelde Nvidaya yetişemez sonradan açılır güncellemeler ile ekran kartının gücü artış gösterir (fiyatları daha uygundur ). Ekran kartım ile işlemcinizin uyumunu ölçen bazı siteler var örnek olarak https://pc-builds.com/calculator/
Bu site sayesinde sisteminiz bottleneck(darboğaz) yaparmı toplamadan öğrenebilirsiniz.

Bellek: Bellek konusunda önemli olan unsurlar boyut, frekans, gecikme değerleridir.
Günümüzde 16 GB bellekler ideal sayılırken yapacağınız işe göre (Premier ile videoyu previewlarken yada slide attığınızda ram ihtiyacı duyulur) bu miktar artabilir.
Frekans ve gecikme değerini birbirinden ayırmadan ram seçmelisiniz 3600 MHz CL 19 ile
3200 CL15 arasında çok büyük bir fark olmamasına rağmen 3600 CL 16 ile 3200 CL 15 arasında çok fark vardır piyasadaki çok iyi ramlerden biri olan G Skill Trident Z Royal yada Neo 3600 MHz CL 16 ramlerini öneririm. Bir diğer mesele de çift kanal yada tek kanal ram kullanmaktır eğer daha sonra Rami arttırmak istiyorum diyorsanız bile çift kanaldan vazgeçmeyin derim onun yerine 4 kanallı bir anakart alıp 2*8 önceden 2*8 sonradan olmak üzere 4 kanaldan 32 GB alabilirsiniz performansı daha iyi olacaktır.
Aldığınız ramlerin frekanslarını biostan ayarlamalı xmp profili seçmelisiniz xmp profili farklı anakartlar da farklı isimlerle karşınıza çıkabilir
Örneğin Asus D.O.C.P ismini vermiş neden değişik kullanılır bilmem.


Depolama: Bütçen kısıtlıysa boot diski olarak 128 bile yeterli olacaktır 1 TB m2 SSD alıp Steam diski yapmaya gerek yok. Hddler daha ucuza daha fazla depolama sunacaktır Aldığınız diskleri
CrystalDisk ile kontrol edebilir yazma/okuma değerlerini görebilirsiniz. Sata SSD alacaksanız sata arayüzünün kısıtlamaları na takılacaksıniz demektir ve m2 ssdler kadar hız alamazsınız m2 ssdlerde içlerinde Nvme2-3-4 olarak ayrılır hızları yine arayüzün kısıtlamalarından nasibini alır ve birbirinden farklıdır. Dikkat sata SSD alırken Ram cache olup olmadığına bakınız ram cache bilgilerin ssdnin içinde bir rame oradanda ssdnize aktarılması yoluyla ssdnizi hızlı yapan bir sistemdir eğer ram cache yoksa fazlada yormayın kendinizi HDD alın

PSU:
Cimri olunmaması gereken sistemdeki önemsiz gibi gözüken ama aslında en önemli olan parçadır tek dandik PSU yüzünden 10 000 liralık bilgisayarınız çöp olabilir veya ayda 500 TL elektrik faturası ile karşılaşabilirsiniz
Önemli olan noktalar verimlilik (80+Bronz ile başlayan sertifikalardan anlayabileceğiniz) ve bileşen kalitesidir. Önerebileceğim markalar:
Seasonic, Bequite!, CoolerMaster, Corsair, Bitfenix, FSP, EVGA, ASUS, Silverstone, NZXT
Thermaltake, HighPower, Zalman
Bunların dışında Türkiye’de çok gördüğümüz Cougar ve Aerocool gibi modelleri de verimliliklerine göz atarak tercih edebilirsiniz.

resim ve farklı renkte yazılar eklenseydi daha iyi olabilirdi elinize sağlık