Neler Yeni

Rehber Şerit LED'ler nasıl çalışır ve çeşitleri nelerdir?

Jaess

80+ Gold
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
6,072
En İyi Cevap
4
Öncelikle iyi forumlar herkese. Bugün sizlere şerit LED'lerden ve çip çeşitlerinden bahsedeceğim. İlk olarak LED'in ne olduğuna bakalım.

LED Nedir?

LED'in açılımı Light Emitting Dioede dir. Yani Türkçesine Işık Yayan Diyot diyebiliriz. İsminden de anlaşıldığı üzere LED bir diyottur. Diyot ise akımın yalnızca bir yönden geçmesini sağlayan iki bacaklı yarı-iletken bir devre elemanıdır. LED’lerin kullanım alanlarına, boyutlarına, kılıflarına ve tabii ki oluşturdukları ışık rengine göre birçok çeşidi bulunmaktadır. Ben bugün sadece Şerit LED'leri ele alacağım.

3590_large_yellow_candle_5mm_led-696x696.jpg

Resimde gördüğünüz standart tipte bir LED'dir.

LED Nasıl Çalışır?

LED’in de diğer diyotlar gibi yapısında p-tipi ve n-tipi olmak üzere iki farklı çeşit yarı-iletken madde bulunur. P-tipi yarı-iletkende pozitif yük taşıyıcılar, n-tipi yarı-iletkende ise negatif yük taşıyıcılar bulunur. Bu sayede, diyot üzerinden yalnızca anottan katot yönünde elektrik akımı geçişi mümkündür.

led-pn.png

LED'in yapısındaki yarı-iletkenler.

LED’de ise yine aynı durum geçerlidir. Standart diyotlardan farklı olmak üzere LED’lerde, p ve n tipi yarı-iletkenlerin birleştiği noktadaki elektron alış-verişi, ışık oluşmasına sebep olur. Bu olaya elektroluminesans adı verilmektedir.

Şerit LED Nedir?​

Şerit LED'lerin yapıları gereği kullanım alanları çok geniştir. Bu da onları dekoratif aydınlatmanın vazgeçilmezi yapmıştır. Kullanım alanı çok geniş olduğundan dekoratif aydınlatma haricinde bir çok kategoride kullanılabilir. Eğer dikkat ederseniz günlük hayatınızda çoğu yerde Şerit LED'lerle iç içe yaşadığımızı fark edebilirsiniz. Evde, işte, araba da veya toplu taşımada, aklınıza gelebilecek çoğu yerde Şerit LED kullanıldığını görebilirsiniz.
Şerit LED’leri genellikle 6 ana renkte bulmanız mümkündür. Bu renkler en çok kullanıma göre sırasıyla; beyaz, günışığı, mavi, kırmızı, yeşil ve sarıdır. Alternatif olarak turuncu( amber) ve mor renkleri de görebiliriz.

Şerit LED’ler tek renkli olabileceği gibi, RGB ve adreslenebilir tipte olabilir. Bu tamamen şeritte kullanılan LED tipi ile alakalıdır. Örnek verecek olursak, standart RGB LED’lerden oluşan bir şerit LED’in rengini ayarlayabilmemiz mümkündür, fakat şeridin tamamının rengi aynı olacaktır. Buna karşın WS2812 çipli adreslenebilir LED’lerden oluşmuş bir şerit üzerindeki her bir LED’in rengini ve parlaklığını ayrı ayrı kontrol edebiliriz.

Şerit LED'ler dış mekan ve iç mekan olarak ikiye ayrılır.

Dış Mekan
Şerit LED'ler dışarıdaki etkenlerden bir nebze de olsa korunmak için SMD paketlerinin üzerini balık sırtı şeklinde kaplayan, slikon kaplamaya sahiplerdir. Bu kaplama ayrıca oksitlenmeyi önleyeceği için şerit ledin ömrünü uzatır. Bu nedenle dış mekanlar için genel olarak Dış Mekan Şerit LED'leri tercih edilir.

0050-1-1.jpg


İç Mekan Şerit LED'lerde ise herhangi bir kaplama bulunmaz. Bu da oksitlenme işini bir hayli kolaylaştırırken, ömrünü kısaltır. Uzun ömürlü kullanmak istiyorsanız bence iç mekanda da Silikon kaplamalı Şerit LED kullanabilirsiniz.
0045-1-1.jpg


Şerit LED'lerin ışık güçlerinden bahsedecek olursak

Bu konu ilk başta size biraz karışık gelebilir. Mümkün olduğunca basit ve anlaşılır şekilde anlatmaya çalışacağım.

Şerit LED'leri ışık güçlerine göre ikiye ayırıyoruz. Tek çipli ve şerit LED ve 3 çipli şerit LED.

Şerit LED, SMD LED çiplerinin esnek bir PCB üstüne sıralanmasıdır. Bu paketler şerit LED'lerin üzerinde bulunan beyaz kutucuklardır. Bu kutucukların içinde 1 adet çip varsa şerit LED tek çipli, 3 adet çip varsa bunlara 3 çipli şerit LED diyoruz. Dolayısıyla aşağıda ki resimde de görebileceğiniz üzere 3 çipliler tek çiplilere göre daha büyük kutucuklara sahiptir. Yani anlayacağınız 3 çipli şerit LED’lerde paket içinde 3 çip olduğu için tek çipli şerit LED lere göre 3 kat daha fazla aydınlatma gücüne sahiptir.

erit-LED-1.jpg


Görselde de görebileceğiniz üzere 3528 için tek çip kullanılır. 5050 için üç çip kullanılır. Bu sayılar SMD paketlerinin ( beyaz kutucukların) kenar ölçülerine göre belirlenir. Yani 3528 de 3.5mm bir kenar, 2.8mm diğer kenardır. Haliyle SMD paketin şekli dikdörtgendir. 3 çiplide ise; 5050 yani 5mm bir kenar, 5mm de diğer kenardır. Ve haliyle de SMD kutumuz tam bir karedir.

Tek çipli 3528 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan, silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 0,4Amper akım çeker, 4,8Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, Amber (Sarı), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 30 led bulunur, 0,7Amper akım çeker, 8,4Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, RGB (Renk değiştiren), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit 60LED/m ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 1,5Amper akım çeker, 18Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Sadece Beyaz renk seçeneği vardır.

SMD Paketlerinin bu saydıklarım haricinde farklı farklı ölçüleri de vardır. Buraya kadar anlattıklarım önemli kısımlarıydı. Sanırım Şerit LED çipleri hakkında az çok kafanızda bir şeyler oluşmuştur.

3cipserileddetay-1.jpg

Tek Çipli – 3 Çipli Şerit LED Karşılaştırması

Genel olarak Şerit LED'lerin bir metresinde 60 adet SMD paketi bulunur. Bu sıklıkla böyle olsada farklı amaçlar ve kullanımlar için değişebilir.

erit-LED-1-1.jpg


3 çiplilerde metrede kullanılan SMD sayısı değişkenlik gösterebilir. Fakat en çok tercih edilen 60'dır.

SMD paketlerinden ve çiplerden bahsettiğimize göre tekrardan şerit LED çeşitlerine geçebiliriz.

Analog Tek Renkli Şerit LED

En sık kullanılan Şerit LED türlerinden biridir. Tek veya çok renkli olabilirler. Genellikle 12V güç tüketirken, bazı modelleri 5V güçte tüketebilir. Tek renk Şerit LED'leri çeşitli renklerde bulabilirsiniz.

tek-renkli-şerit-led.jpg


Tek renkli şerit LED'leri çalıştırması çok kolaydır. Biri 12V güç ve biri toprak için olmak üzere iki tel eki vardır. Bir güç kaynağına bağlandıklarında tek bir renk alırlar. Sadece şeride güç uygulayın ve LED’ler yanacaktır.
Çok renkli şerit LED'leri kullanması tek renklilere göre biraz daha zor olacaktır. Yüzeye monte çok renkli LED'lerden oluşur ve görünür spektrumda renkler oluşturabildikleri için bu onları oynaması ve izlemesi oldukça keyifli hale getirir.

Aşağıdaki görselde, üstte tek renkli LED’lerden oluşan bir şerit örneği (genellikle beyaz) göreceksiniz, ancak farklı renkler de satın alınabilir. Bunun altındaki, çok renkli bir şerittir (RGB iğnelerini fark edeceksiniz) ve bu da tüm şeridin rengini ayarlamanızı sağlar.

Bu şeritlerin her birinde (soldan sağa) ilk önce beyaz bir blok olarak LED’i, ardından da küçük bir arka blok olarak SMD direnci göreceksiniz.
Aşağıdaki örneklerin çalışması için 12V gereklidir.

analog_led_strip.jpg


Analog RGB Şerit LED

Analog şerit LED’lerin LED’leri paralel olarak bağlanır. Bütün şerit dev bir RGB LED olarak çalışır. Böylece, şeridinizi bir çok farklı renkte aydınlatabilirsiniz ancak LED’leri ayrı ayrı kontrol edemezsiniz. Şerit her seferinde sadece bir renk olabilir. Bu tür şerit LED’ler dijital (adreslenebilir) olanlardan daha ucuzdur ve kullanımı daha kolaydır. Tabii ki kontrol etmek için hepsine controller kumanda gerekir.

analog-rgb-serit-led.jpg


Dijital (Adreslenebilir) Şerit LED

Dijital LED'ler söz konusu olunca bir nevi ortada artık sınır kalmıyor. Her LED rengini, parlaklığını, açık veya kapalı olmasını seçebileceğiniz için, yapabileceğiniz neredeyse sınırsız kombinasyon ve eğlenceli iş bulunmakta.

Örneğin; WS2812B LED’lerin LED’e doğru yerleşik bir IC’si (entegre devre, çip) vardır. Aşağıdaki şekilde göreceksiniz:

ws2812b-cip-1068x712.jpg


Bu entegre devre, tek telli bir arayüz üzerinde iletişime izin verir. Bu, mikro denetleyicinizin sadece bir dijital pinini kullanarak çok sayıda LED’i kontrol edebildiğiniz anlamına gelir. Bu şerit LED’lerin sadece üç iğnesi vardır: VCC, GND ve veri. VCC ve GND, şasiye güç uygulamak için kullanılır ve veri pini mikro denetleyicinize bağlanmalıdır.

Adresleme konusunda biraz yetenekli ve hevesliyseniz atacağım örneklere yakın projeler yapabilirsiniz. Bu sadece belli bir kategoride ki örnek dediğim gibi Adreslenebilir Şerit LED'ler ile yapabilecek çok şey var.
Tabii bu attığım projeler kolay işler değil.
Örnek :

Ve burada da rehberimizin sonuna gelmiş oluyoruz. Biliyorum biraz uzun ve sanırım karışık bir rehber oldu. Mümkün olduğunca uğraşıp, ortaya güzel bir şey çıkarmaya çalıştım. Eğer hatalarım varsa affola bilgileri mümkün olduğunca internetten yararlanarak daha anlaşılır ve düzgün yazmaya çalıştım. Umarım bu rehber size yardımcı olur.
 

Flamesa

80+ Silver
Katılım
31 Ocak 2021
Mesajlar
3,299
Elinize sağlık güzel rehber olmuş.
 

Conqureor

80+ Bronze
Katılım
22 Nisan 2021
Mesajlar
847
Dahası  
Reaksiyon skoru
443
İsim
Aras Yılmaz
Öncelikle iyi forumlar herkese. Bugün sizlere şerit LED'lerden ve çip çeşitlerinden bahsedeceğim. İlk olarak LED'in ne olduğuna bakalım.

LED Nedir?

LED'in açılımı Light Emitting Dioede dir. Yani Türkçesine Işık Yayan Diyot diyebiliriz. İsminden de anlaşıldığı üzere LED bir diyottur. Diyot ise akımın yalnızca bir yönden geçmesini sağlayan iki bacaklı yarı-iletken bir devre elemanıdır. LED’lerin kullanım alanlarına, boyutlarına, kılıflarına ve tabii ki oluşturdukları ışık rengine göre birçok çeşidi bulunmaktadır. Ben bugün sadece Şerit LED'leri ele alacağım.

Alıntıyı görüntüle
Resimde gördüğünüz standart tipte bir LED'dir.

LED Nasıl Çalışır?

LED’in de diğer diyotlar gibi yapısında p-tipi ve n-tipi olmak üzere iki farklı çeşit yarı-iletken madde bulunur. P-tipi yarı-iletkende pozitif yük taşıyıcılar, n-tipi yarı-iletkende ise negatif yük taşıyıcılar bulunur. Bu sayede, diyot üzerinden yalnızca anottan katot yönünde elektrik akımı geçişi mümkündür.

Alıntıyı görüntüle
LED'in yapısındaki yarı-iletkenler.

LED’de ise yine aynı durum geçerlidir. Standart diyotlardan farklı olmak üzere LED’lerde, p ve n tipi yarı-iletkenlerin birleştiği noktadaki elektron alış-verişi, ışık oluşmasına sebep olur. Bu olaya elektroluminesans adı verilmektedir.

Şerit LED Nedir?​

Şerit LED'lerin yapıları gereği kullanım alanları çok geniştir. Bu da onları dekoratif aydınlatmanın vazgeçilmezi yapmıştır. Kullanım alanı çok geniş olduğundan dekoratif aydınlatma haricinde bir çok kategoride kullanılabilir. Eğer dikkat ederseniz günlük hayatınızda çoğu yerde Şerit LED'lerle iç içe yaşadığımızı fark edebilirsiniz. Evde, işte, araba da veya toplu taşımada, aklınıza gelebilecek çoğu yerde Şerit LED kullanıldığını görebilirsiniz.
Şerit LED’leri genellikle 6 ana renkte bulmanız mümkündür. Bu renkler en çok kullanıma göre sırasıyla; beyaz, günışığı, mavi, kırmızı, yeşil ve sarıdır. Alternatif olarak turuncu( amber) ve mor renkleri de görebiliriz.

Şerit LED’ler tek renkli olabileceği gibi, RGB ve adreslenebilir tipte olabilir. Bu tamamen şeritte kullanılan LED tipi ile alakalıdır. Örnek verecek olursak, standart RGB LED’lerden oluşan bir şerit LED’in rengini ayarlayabilmemiz mümkündür, fakat şeridin tamamının rengi aynı olacaktır. Buna karşın WS2812 çipli adreslenebilir LED’lerden oluşmuş bir şerit üzerindeki her bir LED’in rengini ve parlaklığını ayrı ayrı kontrol edebiliriz.

Şerit LED'ler dış mekan ve iç mekan olarak ikiye ayrılır.

Dış Mekan
Şerit LED'ler dışarıdaki etkenlerden bir nebze de olsa korunmak için SMD paketlerinin üzerini balık sırtı şeklinde kaplayan, slikon kaplamaya sahiplerdir. Bu kaplama ayrıca oksitlenmeyi önleyeceği için şerit ledin ömrünü uzatır. Bu nedenle dış mekanlar için genel olarak Dış Mekan Şerit LED'leri tercih edilir.

Alıntıyı görüntüle

İç Mekan Şerit LED'lerde ise herhangi bir kaplama bulunmaz. Bu da oksitlenme işini bir hayli kolaylaştırırken, ömrünü kısaltır. Uzun ömürlü kullanmak istiyorsanız bence iç mekanda da Silikon kaplamalı Şerit LED kullanabilirsiniz.
Alıntıyı görüntüle

Şerit LED'lerin ışık güçlerinden bahsedecek olursak

Bu konu ilk başta size biraz karışık gelebilir. Mümkün olduğunca basit ve anlaşılır şekilde anlatmaya çalışacağım.

Şerit LED'leri ışık güçlerine göre ikiye ayırıyoruz. Tek çipli ve şerit LED ve 3 çipli şerit LED.

Şerit LED, SMD LED çiplerinin esnek bir PCB üstüne sıralanmasıdır. Bu paketler şerit LED'lerin üzerinde bulunan beyaz kutucuklardır. Bu kutucukların içinde 1 adet çip varsa şerit LED tek çipli, 3 adet çip varsa bunlara 3 çipli şerit LED diyoruz. Dolayısıyla aşağıda ki resimde de görebileceğiniz üzere 3 çipliler tek çiplilere göre daha büyük kutucuklara sahiptir. Yani anlayacağınız 3 çipli şerit LED’lerde paket içinde 3 çip olduğu için tek çipli şerit LED lere göre 3 kat daha fazla aydınlatma gücüne sahiptir.

Alıntıyı görüntüle

Görselde de görebileceğiniz üzere 3528 için tek çip kullanılır. 5050 için üç çip kullanılır. Bu sayılar SMD paketlerinin ( beyaz kutucukların) kenar ölçülerine göre belirlenir. Yani 3528 de 3.5mm bir kenar, 2.8mm diğer kenardır. Haliyle SMD paketin şekli dikdörtgendir. 3 çiplide ise; 5050 yani 5mm bir kenar, 5mm de diğer kenardır. Ve haliyle de SMD kutumuz tam bir karedir.

Tek çipli 3528 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan, silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 0,4Amper akım çeker, 4,8Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, Amber (Sarı), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 30 led bulunur, 0,7Amper akım çeker, 8,4Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, RGB (Renk değiştiren), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit 60LED/m ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 1,5Amper akım çeker, 18Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Sadece Beyaz renk seçeneği vardır.

SMD Paketlerinin bu saydıklarım haricinde farklı farklı ölçüleri de vardır. Buraya kadar anlattıklarım önemli kısımlarıydı. Sanırım Şerit LED çipleri hakkında az çok kafanızda bir şeyler oluşmuştur.

Alıntıyı görüntüle
Tek Çipli – 3 Çipli Şerit LED Karşılaştırması

Genel olarak Şerit LED'lerin bir metresinde 60 adet SMD paketi bulunur. Bu sıklıkla böyle olsada farklı amaçlar ve kullanımlar için değişebilir.

Alıntıyı görüntüle

3 çiplilerde metrede kullanılan SMD sayısı değişkenlik gösterebilir. Fakat en çok tercih edilen 60'dır.

SMD paketlerinden ve çiplerden bahsettiğimize göre tekrardan şerit LED çeşitlerine geçebiliriz.

Analog Tek Renkli Şerit LED

En sık kullanılan Şerit LED türlerinden biridir. Tek veya çok renkli olabilirler. Genellikle 12V güç tüketirken, bazı modelleri 5V güçte tüketebilir. Tek renk Şerit LED'leri çeşitli renklerde bulabilirsiniz.

Alıntıyı görüntüle

Tek renkli şerit LED'leri çalıştırması çok kolaydır. Biri 12V güç ve biri toprak için olmak üzere iki tel eki vardır. Bir güç kaynağına bağlandıklarında tek bir renk alırlar. Sadece şeride güç uygulayın ve LED’ler yanacaktır.
Çok renkli şerit LED'leri kullanması tek renklilere göre biraz daha zor olacaktır. Yüzeye monte çok renkli LED'lerden oluşur ve görünür spektrumda renkler oluşturabildikleri için bu onları oynaması ve izlemesi oldukça keyifli hale getirir.

Aşağıdaki görselde, üstte tek renkli LED’lerden oluşan bir şerit örneği (genellikle beyaz) göreceksiniz, ancak farklı renkler de satın alınabilir. Bunun altındaki, çok renkli bir şerittir (RGB iğnelerini fark edeceksiniz) ve bu da tüm şeridin rengini ayarlamanızı sağlar.

Bu şeritlerin her birinde (soldan sağa) ilk önce beyaz bir blok olarak LED’i, ardından da küçük bir arka blok olarak SMD direnci göreceksiniz.
Aşağıdaki örneklerin çalışması için 12V gereklidir.

Alıntıyı görüntüle

Analog RGB Şerit LED

Analog şerit LED’lerin LED’leri paralel olarak bağlanır. Bütün şerit dev bir RGB LED olarak çalışır. Böylece, şeridinizi bir çok farklı renkte aydınlatabilirsiniz ancak LED’leri ayrı ayrı kontrol edemezsiniz. Şerit her seferinde sadece bir renk olabilir. Bu tür şerit LED’ler dijital (adreslenebilir) olanlardan daha ucuzdur ve kullanımı daha kolaydır. Tabii ki kontrol etmek için hepsine controller kumanda gerekir.

Alıntıyı görüntüle

Dijital (Adreslenebilir) Şerit LED

Dijital LED'ler söz konusu olunca bir nevi ortada artık sınır kalmıyor. Her LED rengini, parlaklığını, açık veya kapalı olmasını seçebileceğiniz için, yapabileceğiniz neredeyse sınırsız kombinasyon ve eğlenceli iş bulunmakta.

Örneğin; WS2812B LED’lerin LED’e doğru yerleşik bir IC’si (entegre devre, çip) vardır. Aşağıdaki şekilde göreceksiniz:

Alıntıyı görüntüle

Bu entegre devre, tek telli bir arayüz üzerinde iletişime izin verir. Bu, mikro denetleyicinizin sadece bir dijital pinini kullanarak çok sayıda LED’i kontrol edebildiğiniz anlamına gelir. Bu şerit LED’lerin sadece üç iğnesi vardır: VCC, GND ve veri. VCC ve GND, şasiye güç uygulamak için kullanılır ve veri pini mikro denetleyicinize bağlanmalıdır.

Adresleme konusunda biraz yetenekli ve hevesliyseniz atacağım örneklere yakın projeler yapabilirsiniz. Bu sadece belli bir kategoride ki örnek dediğim gibi Adreslenebilir Şerit LED'ler ile yapabilecek çok şey var.
Tabii bu attığım projeler kolay işler değil.
Örnek :

Ve burada da rehberimizin sonuna gelmiş oluyoruz. Biliyorum biraz uzun ve sanırım karışık bir rehber oldu. Mümkün olduğunca uğraşıp, ortaya güzel bir şey çıkarmaya çalıştım. Eğer hatalarım varsa affola bilgileri mümkün olduğunca internetten yararlanarak daha anlaşılır ve düzgün yazmaya çalıştım. Umarım bu rehber size yardımcı olur.
okumadan eline sağlık diyenler gelmeden
eline sağlık uğraşmışsın güzel olmuş :)
 

Maeve Wiley

80+ Bronze
Katılım
29 Mart 2021
Mesajlar
1,239
eline sağlık :)
 

Jaess

80+ Gold
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
6,072
En İyi Cevap
4
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #5

Flamesa

80+ Silver
Katılım
31 Ocak 2021
Mesajlar
3,299
Öncelikle iyi forumlar herkese. Bugün sizlere şerit LED'lerden ve çip çeşitlerinden bahsedeceğim. İlk olarak LED'in ne olduğuna bakalım.

LED Nedir?

LED'in açılımı Light Emitting Dioede dir. Yani Türkçesine Işık Yayan Diyot diyebiliriz. İsminden de anlaşıldığı üzere LED bir diyottur. Diyot ise akımın yalnızca bir yönden geçmesini sağlayan iki bacaklı yarı-iletken bir devre elemanıdır. LED’lerin kullanım alanlarına, boyutlarına, kılıflarına ve tabii ki oluşturdukları ışık rengine göre birçok çeşidi bulunmaktadır. Ben bugün sadece Şerit LED'leri ele alacağım.

Alıntıyı görüntüle
Resimde gördüğünüz standart tipte bir LED'dir.

LED Nasıl Çalışır?

LED’in de diğer diyotlar gibi yapısında p-tipi ve n-tipi olmak üzere iki farklı çeşit yarı-iletken madde bulunur. P-tipi yarı-iletkende pozitif yük taşıyıcılar, n-tipi yarı-iletkende ise negatif yük taşıyıcılar bulunur. Bu sayede, diyot üzerinden yalnızca anottan katot yönünde elektrik akımı geçişi mümkündür.

Alıntıyı görüntüle
LED'in yapısındaki yarı-iletkenler.

LED’de ise yine aynı durum geçerlidir. Standart diyotlardan farklı olmak üzere LED’lerde, p ve n tipi yarı-iletkenlerin birleştiği noktadaki elektron alış-verişi, ışık oluşmasına sebep olur. Bu olaya elektroluminesans adı verilmektedir.

Şerit LED Nedir?​

Şerit LED'lerin yapıları gereği kullanım alanları çok geniştir. Bu da onları dekoratif aydınlatmanın vazgeçilmezi yapmıştır. Kullanım alanı çok geniş olduğundan dekoratif aydınlatma haricinde bir çok kategoride kullanılabilir. Eğer dikkat ederseniz günlük hayatınızda çoğu yerde Şerit LED'lerle iç içe yaşadığımızı fark edebilirsiniz. Evde, işte, araba da veya toplu taşımada, aklınıza gelebilecek çoğu yerde Şerit LED kullanıldığını görebilirsiniz.
Şerit LED’leri genellikle 6 ana renkte bulmanız mümkündür. Bu renkler en çok kullanıma göre sırasıyla; beyaz, günışığı, mavi, kırmızı, yeşil ve sarıdır. Alternatif olarak turuncu( amber) ve mor renkleri de görebiliriz.

Şerit LED’ler tek renkli olabileceği gibi, RGB ve adreslenebilir tipte olabilir. Bu tamamen şeritte kullanılan LED tipi ile alakalıdır. Örnek verecek olursak, standart RGB LED’lerden oluşan bir şerit LED’in rengini ayarlayabilmemiz mümkündür, fakat şeridin tamamının rengi aynı olacaktır. Buna karşın WS2812 çipli adreslenebilir LED’lerden oluşmuş bir şerit üzerindeki her bir LED’in rengini ve parlaklığını ayrı ayrı kontrol edebiliriz.

Şerit LED'ler dış mekan ve iç mekan olarak ikiye ayrılır.

Dış Mekan
Şerit LED'ler dışarıdaki etkenlerden bir nebze de olsa korunmak için SMD paketlerinin üzerini balık sırtı şeklinde kaplayan, slikon kaplamaya sahiplerdir. Bu kaplama ayrıca oksitlenmeyi önleyeceği için şerit ledin ömrünü uzatır. Bu nedenle dış mekanlar için genel olarak Dış Mekan Şerit LED'leri tercih edilir.

Alıntıyı görüntüle

İç Mekan Şerit LED'lerde ise herhangi bir kaplama bulunmaz. Bu da oksitlenme işini bir hayli kolaylaştırırken, ömrünü kısaltır. Uzun ömürlü kullanmak istiyorsanız bence iç mekanda da Silikon kaplamalı Şerit LED kullanabilirsiniz.
Alıntıyı görüntüle

Şerit LED'lerin ışık güçlerinden bahsedecek olursak

Bu konu ilk başta size biraz karışık gelebilir. Mümkün olduğunca basit ve anlaşılır şekilde anlatmaya çalışacağım.

Şerit LED'leri ışık güçlerine göre ikiye ayırıyoruz. Tek çipli ve şerit LED ve 3 çipli şerit LED.

Şerit LED, SMD LED çiplerinin esnek bir PCB üstüne sıralanmasıdır. Bu paketler şerit LED'lerin üzerinde bulunan beyaz kutucuklardır. Bu kutucukların içinde 1 adet çip varsa şerit LED tek çipli, 3 adet çip varsa bunlara 3 çipli şerit LED diyoruz. Dolayısıyla aşağıda ki resimde de görebileceğiniz üzere 3 çipliler tek çiplilere göre daha büyük kutucuklara sahiptir. Yani anlayacağınız 3 çipli şerit LED’lerde paket içinde 3 çip olduğu için tek çipli şerit LED lere göre 3 kat daha fazla aydınlatma gücüne sahiptir.

Alıntıyı görüntüle

Görselde de görebileceğiniz üzere 3528 için tek çip kullanılır. 5050 için üç çip kullanılır. Bu sayılar SMD paketlerinin ( beyaz kutucukların) kenar ölçülerine göre belirlenir. Yani 3528 de 3.5mm bir kenar, 2.8mm diğer kenardır. Haliyle SMD paketin şekli dikdörtgendir. 3 çiplide ise; 5050 yani 5mm bir kenar, 5mm de diğer kenardır. Ve haliyle de SMD kutumuz tam bir karedir.

Tek çipli 3528 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan, silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 0,4Amper akım çeker, 4,8Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, Amber (Sarı), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit LED ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 30 led bulunur, 0,7Amper akım çeker, 8,4Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Kırmızı, Yeşil, Mavi, RGB (Renk değiştiren), Beyaz, Günışığı renk seçenekleri vardır.

Üç çipli 5050 şerit 60LED/m ( silikonsuz / iç mekan , silikonlu / dış mekan )
Metrede 60 led bulunur, 1,5Amper akım çeker, 18Watt güç tüketir. 12 Volt besleme kullanılır
Sadece Beyaz renk seçeneği vardır.

SMD Paketlerinin bu saydıklarım haricinde farklı farklı ölçüleri de vardır. Buraya kadar anlattıklarım önemli kısımlarıydı. Sanırım Şerit LED çipleri hakkında az çok kafanızda bir şeyler oluşmuştur.

Alıntıyı görüntüle
Tek Çipli – 3 Çipli Şerit LED Karşılaştırması

Genel olarak Şerit LED'lerin bir metresinde 60 adet SMD paketi bulunur. Bu sıklıkla böyle olsada farklı amaçlar ve kullanımlar için değişebilir.

Alıntıyı görüntüle

3 çiplilerde metrede kullanılan SMD sayısı değişkenlik gösterebilir. Fakat en çok tercih edilen 60'dır.

SMD paketlerinden ve çiplerden bahsettiğimize göre tekrardan şerit LED çeşitlerine geçebiliriz.

Analog Tek Renkli Şerit LED

En sık kullanılan Şerit LED türlerinden biridir. Tek veya çok renkli olabilirler. Genellikle 12V güç tüketirken, bazı modelleri 5V güçte tüketebilir. Tek renk Şerit LED'leri çeşitli renklerde bulabilirsiniz.

Alıntıyı görüntüle

Tek renkli şerit LED'leri çalıştırması çok kolaydır. Biri 12V güç ve biri toprak için olmak üzere iki tel eki vardır. Bir güç kaynağına bağlandıklarında tek bir renk alırlar. Sadece şeride güç uygulayın ve LED’ler yanacaktır.
Çok renkli şerit LED'leri kullanması tek renklilere göre biraz daha zor olacaktır. Yüzeye monte çok renkli LED'lerden oluşur ve görünür spektrumda renkler oluşturabildikleri için bu onları oynaması ve izlemesi oldukça keyifli hale getirir.

Aşağıdaki görselde, üstte tek renkli LED’lerden oluşan bir şerit örneği (genellikle beyaz) göreceksiniz, ancak farklı renkler de satın alınabilir. Bunun altındaki, çok renkli bir şerittir (RGB iğnelerini fark edeceksiniz) ve bu da tüm şeridin rengini ayarlamanızı sağlar.

Bu şeritlerin her birinde (soldan sağa) ilk önce beyaz bir blok olarak LED’i, ardından da küçük bir arka blok olarak SMD direnci göreceksiniz.
Aşağıdaki örneklerin çalışması için 12V gereklidir.

Alıntıyı görüntüle

Analog RGB Şerit LED

Analog şerit LED’lerin LED’leri paralel olarak bağlanır. Bütün şerit dev bir RGB LED olarak çalışır. Böylece, şeridinizi bir çok farklı renkte aydınlatabilirsiniz ancak LED’leri ayrı ayrı kontrol edemezsiniz. Şerit her seferinde sadece bir renk olabilir. Bu tür şerit LED’ler dijital (adreslenebilir) olanlardan daha ucuzdur ve kullanımı daha kolaydır. Tabii ki kontrol etmek için hepsine controller kumanda gerekir.

Alıntıyı görüntüle

Dijital (Adreslenebilir) Şerit LED

Dijital LED'ler söz konusu olunca bir nevi ortada artık sınır kalmıyor. Her LED rengini, parlaklığını, açık veya kapalı olmasını seçebileceğiniz için, yapabileceğiniz neredeyse sınırsız kombinasyon ve eğlenceli iş bulunmakta.

Örneğin; WS2812B LED’lerin LED’e doğru yerleşik bir IC’si (entegre devre, çip) vardır. Aşağıdaki şekilde göreceksiniz:

Alıntıyı görüntüle

Bu entegre devre, tek telli bir arayüz üzerinde iletişime izin verir. Bu, mikro denetleyicinizin sadece bir dijital pinini kullanarak çok sayıda LED’i kontrol edebildiğiniz anlamına gelir. Bu şerit LED’lerin sadece üç iğnesi vardır: VCC, GND ve veri. VCC ve GND, şasiye güç uygulamak için kullanılır ve veri pini mikro denetleyicinize bağlanmalıdır.

Adresleme konusunda biraz yetenekli ve hevesliyseniz atacağım örneklere yakın projeler yapabilirsiniz. Bu sadece belli bir kategoride ki örnek dediğim gibi Adreslenebilir Şerit LED'ler ile yapabilecek çok şey var.
Tabii bu attığım projeler kolay işler değil.
Örnek :

Ve burada da rehberimizin sonuna gelmiş oluyoruz. Biliyorum biraz uzun ve sanırım karışık bir rehber oldu. Mümkün olduğunca uğraşıp, ortaya güzel bir şey çıkarmaya çalıştım. Eğer hatalarım varsa affola bilgileri mümkün olduğunca internetten yararlanarak daha anlaşılır ve düzgün yazmaya çalıştım. Umarım bu rehber size yardımcı olur.
Adreslenebilir şerit led alıp aura sync destekleyen bir anakarta bağlasam diğer ekipmanlarım ile uyumlu çalışırmı bir bilginiz varmı bu konuda?
 

Jaess

80+ Gold
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
6,072
En İyi Cevap
4
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #8
Adreslenebilir şerit led alıp aura sync destekleyen bir anakarta bağlasam diğer ekipmanlarım ile uyumlu çalışırmı bir bilginiz varmı bu konuda?
LED direk olarak aura sync desteklemiyor ise sanmıyorum.
Mesaj otomatik birleştirildi:

Rehberin çoğu kısmını alıntıladığınız yeri kaynak olarak belirtirseniz daha güzel olur. https://diyot.net/serit-led/
Evet düşündüm önceki hazırladığım rehberde faydalandığım kaynakları belirtmiştim. Süprizbozan tarzı yapmayı düşündüm fakat beceremedim. Sadece bu site değil bunun gibi birden fazla site var. Becerebilirsem eve gittiğimde eklerim.
 
  • Beğen
Reaksiyonlar: UCAK

-cN4

80+ Bronze
Katılım
10 Aralık 2020
Mesajlar
824
LED direk olarak aura sync desteklemiyor ise sanmıyorum.
Mesaj otomatik birleştirildi:


Evet düşündüm önceki hazırladığım rehberde faydalandığım kaynakları belirtmiştim. Süprizbozan tarzı yapmayı düşündüm fakat beceremedim. Sadece bu site değil bunun gibi birden fazla site var. Becerebilirsem eve gittiğimde eklerim.
Geldiniz mi hocam eve? (!)
 

Jaess

80+ Gold
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
6,072
En İyi Cevap
4
  • Beğen
Reaksiyonlar: -cN4

DJ. Mic Check

80+ Platinum
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
10,316
En İyi Cevap
3
Güzel.
 

-Akın Taşkan-

80+ Silver
Katılım
24 Şubat 2021
Mesajlar
4,902
Dahası  
Reaksiyon skoru
3,853
Konum
tuh ya
İsim
Akın Taşkan
9W pil ile paralel bir şekilde sarı Led yakabilir miyim normal ampul gibi? Bisiklete sinyal yapacağım.
 

Jaess

80+ Gold
Katılım
26 Mart 2020
Mesajlar
6,072
En İyi Cevap
4
9W pil ile paralel bir şekilde sarı Led yakabilir miyim normal ampul gibi? Bisiklete sinyal yapacağım.
Bir arkadaş bisikletinde 60 cm şerit ledi 9V pil ile yakıyordu. Ne kadar süre dayandığını bilmiyorum fakat dediğini rahat yakarsın.
 
Yeni mesajlar Yeni Konu Aç      

SON KONULAR

Çevrim içi yöneticiler

  • B1L0
    Hayırlı forumlar

Forum istatistikleri

Konular
1,022,758
Mesajlar
9,232,347
Üyeler
162,056
Son üye
badromancex-efe
Top Bottom