Xigmatek Aquarius Plus kasamdaki fanları değiştirmek istemiştim ve forumda bana bu fanlar tavsiye edildi. İnternette hakkında çok bir şey yoktu, hatta neredeyse hiçbir şey yoktu. Ben yine de almak istedim çünkü özellikleri bana çok güzel geldi. Sitesinde özellikleri böyle veriliyor:
30 Temmuz'da almıştım. Direkt incelemesini yapmadım çünkü öncesinde deneyim kazanmak istedim. Fanları ilk gününde incelemek özellikle ses konusunda yanlış değerlendirmelerle sonuçlanabilir, o kısma geldiğimizde açıklayacağım.
Öncelikle fanlar kutularında böyle gözüküyor:
Ben 9 tane aldım çünkü 9 taneye ihtiyacım vardı. Siz de alacaksanız tabii ki ihtiyacınız kadar almanız lazım. Bu kısımdan sonra artık incelemeyi bölümlere ayırarak devam edeceğim.
Kutu İçeriği
Kutuları açarken açıkça gerçekten zorlandım. Kutunun yan kısımlarını biraz yırtmak zorunda kaldım yoksa fanları çıkartamayacaktım. Kutuları açtıktan sonra içerikleri bu şekilde:
Radyatör ve kasa montaj vidaları ile garanti kağıdı çıkıyor. Kutuların içinde herhangi bir çoklayıcı yok, alacaksanız bu hususa dikkat etmelisiniz. Ben farklı bir çözüm yolu istiyordum, oraya gelince ne yaptığımı açıklayacağım. PWM ve ARGB kabloları da fana bağlı bir şekilde geliyor. Yine bu kablolara da kendi bölümlerinde değineceğim.
Montaj Aşaması
Montaj aşaması benim için gerçekten çok zaman aldı. Ancak bu, fanlarla alakalı değil kesinlikle. Kontrolcü kullanmadım ve bu çoğaltıcılardan (splitter) kullandım:
Bunların linkini de vereceğim. Örgü kabloları var ve iyi kalitedeler. 4 tane ikili ve 1 tane üçlü aldım ve bunun arkasında bir neden var.
Gördüğümüz gibi fanlar 0.32 Amper çekiyor. Bu her anakartta değişir ancak benim B550 Gaming Edge Wi-Fi anakartımda fan başlıklarında (fan header) SYS_FAN pinleri maks. 1 Amper veriyor. Bunlar aslında tek fan takmak için tasarlandığı için 1 Amper aslında yeterince yeterli. Ancak bu yuvaya 3 fan bağlarsam toplam 0.96 Amper oluyor ve bu 1 Amper değerine oldukça yakın. O yüzden 4 tane ikili fan çoklayıcı kullandım. Üçlü olan ise radyatör için orada. Benim anakartımda PUMP_FAN girişi 3 Amper veriyor. Yani aslında çoklu fan için tasarlanan bu giriş diyebiliriz. Ben buraya 2 tane fan bağladım çünkü radyatörüm 2 fanlı.
Bunların zahmeti yerine direkt bir kontrolcü de alabilirsiniz. Böylece 9 tane PWM fandan sonra kasanın arkasındaki inanılmaz kablo kalabalığından da kurtulursunuz. Ancak öyle yapınca kontrolcüye 1 PWM sinyali gider ve her şey ondan kontrol edilir. Ben fanları ayrı kontrol etmek istedim. Mesela kimisi CPU sıcaklığına göre, kimisi ekran kartına göre vs. En sonunda fan eğimlerimi (fan curve) göstereceğim, o zaman bunu detaylıca açıklarım.
Bir de ARGB kabloları hakkında konuşalım. Bu fanların en sevdiğim özelliklerinden biri bu kabloların zincirlenebilmesi (daisy chain). Bilmeyenler için bu şu demek: Fanları birbirine, sonuncuyu da anakartın ARGB başlığına takabiliyorsunuz. Böylece anakarta sadece 1 kablo gidiyor. Ancak burada da fan başlığındaki akım olayı var.
Bu sefer LED bölümüne bakalım. 0.36 Amper olarak verilmiş. Benim anakartımın bir jRAINBOW girişi (MSI anakartlardaki ARGB başlığının adı budur) 3 Amper çıkış vermekte. Girişe yüklenmemek için fanları 2 tane girişe bölüştürdüm. Hatta sıvı soğutma pompamı da zincire aldım, böylece bütün sistemimin ARGB kontrolü bu iki girişte oldu. Siz de kendi anakartınızın çıkış akımlarını anakartınızın kitapçığında bulabilirsiniz.
Bu bilgileri de aldıktan sonra bağlantılar hakkında kısa bir bilgilendirme yapabilirim.
Fotoğrafta gözüken küçük siyah kapak, ARGB'leri zincir yapmak için kullandığımız ucun kapağı. Bunu fotoğraftaki gibi diğer fanın 3 deliğine takmanız gerek. PWM ile ARGB uçlarını karıştırmayın, ARGB 3 delikli veya pinli olur. Pinli olanları zincirleme, delikli olanları ise zincire eklemek veya anakarta takmak için kullanıyoruz.
Bu kısım da PWM uçları. Fan çoklayıcının 2 girişine fanların PWM kablolarını bağladım. Bu kısmın fotoğrafı yok ama fan çoklayıcının ucunu da kasamdaki en yakın anakart PWM girişine bağladım. İşlem oldukça kolaydı. Burada zaman alan şey dağınıklığı toplamak ve sistemi yeni kurar gibi takmadığım, parçalar takılı halde yaptığım için kabloları her taraftan geçirmeye çalıştım. Yanlış yaptım aslında, zaman kazanayım diye zaman kaybettim. Siz de bu durumu kendi kasanızın yapısını ele alarak değerlendirirsiniz.
Performans
Bu fanların özellikleri almadan önce oldukça dikkatimi çekmişti. Kasaya monte etmeden önce de direkt anakarta bağlayıp elimi arkasına tuttum. Gerçekten güzel hava akışı var, anladım orada. Ancak özelliklerdeki CFM değerleri vs. en yüksek değer için geçerli. Yani 900 RPM'de bu kadar CFM alamayacaksınız. Bu bütün fanlar için geçerli, oradaki değer özellikle söylenmemişse en yüksek devir içindir. Benim sıcaklıklarım genel olarak azaldı. Cinebench'te yaklaşık 5 derece mesela. Bu ölçümü Ağustos'ta yapmıştım yani havalar da sıcaktı o zaman. Performans konusunda başka söylenecek bir şey bulamadım, fanların performansını gayet beğendim. Şikayet edeceğim bir şey yok.
ARGB Performansı
Bu konuda gerçekten şüpheliydim çünkü internette bunun hakkında şikayet eden çoktu. Ancak fanlar elime ulaşınca neyden şikayet etmişler anlamadım. Gayet keskin ARGB'leri var. Anakarta bağlandığından direkt olarak anakart yazılımınızdan kontrol edebiliyorsunuz. Böylece diğer ekipmanlarınızın da buna desteği varsa fanlarınızın ışıkları diğer parçalarınızla senkronize bir şekilde çalışacaktır. Burada şuna dikkat etmek gerekir, benim anakartım MSI marka bir anakart. Ben bunu Asus marka ekran kartımla senkronize kullanamıyorum, çünkü Asus Aura Sync kullanırken MSI Mystic Light kullanıyor. Hangi ekipmanların hangisini kullandığı onun özelliklerinde yazar. Ayrıca bunları beraber kullanabilmek için birkaç 3. parti yazılım var ancak onlara burada değinmeyeceğim, konu dışına çıkar.
Bunları gündüz vakti perdeler açıkken çektim, buraya da birkaç fotoğraf koydum, böylece nasıl gözüktüklerini anlayabilirsiniz:
İsterseniz bir de gece vakti atabilirim. Renkler burada gözüktüğünden daha canlı, biraz ISO ve renk sıcaklığı ayarıyla daha doğru gözükebilirler.
Ses Performansı
Benim için karar vermesi en zor olan bölüm bu. Öncelikle bunun nedenini açıklayacağım, ardından bu fanların ses seviyesi hakkında yorum yapacağım.
Fanların sesi konusunda öncelikle şunu bilmeniz lazım, birisi sessiz derse o fan sessiz değildir. Özellikle içerik üreticilerinin inceleme yaptığı ofisler veya odalar çoğunlukla geniş ve ses yalıtımına sahip. Benimki gibi bir duvarın yanında olan kasalara göre çok daha az ses duyulacaktır çünkü ses daha az yansıma yapıyor. Ayrıca kimisi kalabalık caddelerde oturuyorsa bunun da etkisi olacaktır. En büyük etki ise fanların sayısı ve fan eğimleri. Daha yüksek devirde çalışan fanlar daha çok ses yapacaktır. Ayrıca ne kadar çok fan varsa o kadar da çok ses oluşur. Bunlar doğrusal bir artış göstermez, mesela 1 tane fan 32 dB ise 2 tanesi 64 dB olmaz. İnceleme yapanlar da daha çok tek fanı tam devre alıp sesi konusunda yorum yaparlar. Böyle bir şeyin gerçek ses düzeyi hakkında ne kadar az fikir yapacağını kendileri de biliyor olmaları lazım aslında.
Bu bilgilerin ışığında kendi yorumumu söyleyeceğim. 9 tane fan ile kullandığımdan ben şu an kasam sessiz diyemem. Bir öncekine göre kesinlikle daha sessiz diyebilirim. Genel anlamda "bu fanlar gürültülü" veya "bu fanlar sessiz" diyebilmem için beklentim önemli oluyor. O yüzden ben bu konunun oldukça öznel olduğunu düşünüp bu konuda yorum yapmamayı tercih ediyorum.
Ancak bir not düşmem lazım, sürekli %100'de vs kullanmayı düşünmeyin bence. 2200 RPM'e çıkınca oldukça gürültülü oluyorlar. Ayrıca sanki bende birkaç fan uğultu yapıyor gibi geldi bana.
Fan Eğrileri
Sizinle fan eğrilerimi de paylaşmak istiyorum.
Bu şekilde yapmamın da bir nedeni var. Gereksiz ses oluşmasını istemiyorum. Mesela kaynağı PCIE 1 yani ekran kartım olan fanlar ekran kartının altında olanlar. Bunların çok çalışmasına gerek yok, kart zaten yeterince soğuk çalışıyor. Ancak CPU fanlarımın çok çalışmasına gerek var çünkü CPU'm yeri geldikçe ısınıyor. Siz de kendi sisteminize uygun fan eğrisi yapmayı unutmayın. Bu ayarları BIOS'tan bulabilirsiniz.
Fiyat ve Son Değerlendirmeler
Fiyatına aşağıda bıraktığım linklerden bakabilirsiniz. Bana göre bu fanlar birer F/P ürünüdür. Fiyatını kesinlikle hak ediyorlar ve yeni fan alacaklara öneriyorum.
Fanların eksi ve artılarından söz etmek gerekirse, bence bu fiyat bandında olabilecek ve olması gereken her şey bu fanlarda var. 0 dB özelliği ve daha sessiz bir motor isterdim ancak eksi olarak söyleyemem.
Linkler
Fanları Amazon'dan Teknobiyotik satıcısından aldım: https://www.amazon.com.tr/SilverSto...-ARGB-bilgisayar-adreslenebilir/dp/B084RC5S59
Üçlü fan çoklayıcımı n11 üzerinden buradan aldım: https://urun.n11.com/kablolar/fan-coklayici-y-pwm-kablosu-splitter-4-pin-switch-3-pin-3-P483540248
İkili fan çoklayıcımı da yine n11 üzerinden buradan aldım: https://urun.n11.com/kablolar/2-li-fan-coklayici-P488013559
30 Temmuz'da almıştım. Direkt incelemesini yapmadım çünkü öncesinde deneyim kazanmak istedim. Fanları ilk gününde incelemek özellikle ses konusunda yanlış değerlendirmelerle sonuçlanabilir, o kısma geldiğimizde açıklayacağım.
Öncelikle fanlar kutularında böyle gözüküyor:
Ben 9 tane aldım çünkü 9 taneye ihtiyacım vardı. Siz de alacaksanız tabii ki ihtiyacınız kadar almanız lazım. Bu kısımdan sonra artık incelemeyi bölümlere ayırarak devam edeceğim.
Kutu İçeriği
Kutuları açarken açıkça gerçekten zorlandım. Kutunun yan kısımlarını biraz yırtmak zorunda kaldım yoksa fanları çıkartamayacaktım. Kutuları açtıktan sonra içerikleri bu şekilde:
Radyatör ve kasa montaj vidaları ile garanti kağıdı çıkıyor. Kutuların içinde herhangi bir çoklayıcı yok, alacaksanız bu hususa dikkat etmelisiniz. Ben farklı bir çözüm yolu istiyordum, oraya gelince ne yaptığımı açıklayacağım. PWM ve ARGB kabloları da fana bağlı bir şekilde geliyor. Yine bu kablolara da kendi bölümlerinde değineceğim.
Montaj Aşaması
Montaj aşaması benim için gerçekten çok zaman aldı. Ancak bu, fanlarla alakalı değil kesinlikle. Kontrolcü kullanmadım ve bu çoğaltıcılardan (splitter) kullandım:
Bunların linkini de vereceğim. Örgü kabloları var ve iyi kalitedeler. 4 tane ikili ve 1 tane üçlü aldım ve bunun arkasında bir neden var.
Gördüğümüz gibi fanlar 0.32 Amper çekiyor. Bu her anakartta değişir ancak benim B550 Gaming Edge Wi-Fi anakartımda fan başlıklarında (fan header) SYS_FAN pinleri maks. 1 Amper veriyor. Bunlar aslında tek fan takmak için tasarlandığı için 1 Amper aslında yeterince yeterli. Ancak bu yuvaya 3 fan bağlarsam toplam 0.96 Amper oluyor ve bu 1 Amper değerine oldukça yakın. O yüzden 4 tane ikili fan çoklayıcı kullandım. Üçlü olan ise radyatör için orada. Benim anakartımda PUMP_FAN girişi 3 Amper veriyor. Yani aslında çoklu fan için tasarlanan bu giriş diyebiliriz. Ben buraya 2 tane fan bağladım çünkü radyatörüm 2 fanlı.
Bunların zahmeti yerine direkt bir kontrolcü de alabilirsiniz. Böylece 9 tane PWM fandan sonra kasanın arkasındaki inanılmaz kablo kalabalığından da kurtulursunuz. Ancak öyle yapınca kontrolcüye 1 PWM sinyali gider ve her şey ondan kontrol edilir. Ben fanları ayrı kontrol etmek istedim. Mesela kimisi CPU sıcaklığına göre, kimisi ekran kartına göre vs. En sonunda fan eğimlerimi (fan curve) göstereceğim, o zaman bunu detaylıca açıklarım.
Bir de ARGB kabloları hakkında konuşalım. Bu fanların en sevdiğim özelliklerinden biri bu kabloların zincirlenebilmesi (daisy chain). Bilmeyenler için bu şu demek: Fanları birbirine, sonuncuyu da anakartın ARGB başlığına takabiliyorsunuz. Böylece anakarta sadece 1 kablo gidiyor. Ancak burada da fan başlığındaki akım olayı var.
Bu sefer LED bölümüne bakalım. 0.36 Amper olarak verilmiş. Benim anakartımın bir jRAINBOW girişi (MSI anakartlardaki ARGB başlığının adı budur) 3 Amper çıkış vermekte. Girişe yüklenmemek için fanları 2 tane girişe bölüştürdüm. Hatta sıvı soğutma pompamı da zincire aldım, böylece bütün sistemimin ARGB kontrolü bu iki girişte oldu. Siz de kendi anakartınızın çıkış akımlarını anakartınızın kitapçığında bulabilirsiniz.
Bu bilgileri de aldıktan sonra bağlantılar hakkında kısa bir bilgilendirme yapabilirim.
Fotoğrafta gözüken küçük siyah kapak, ARGB'leri zincir yapmak için kullandığımız ucun kapağı. Bunu fotoğraftaki gibi diğer fanın 3 deliğine takmanız gerek. PWM ile ARGB uçlarını karıştırmayın, ARGB 3 delikli veya pinli olur. Pinli olanları zincirleme, delikli olanları ise zincire eklemek veya anakarta takmak için kullanıyoruz.
Bu kısım da PWM uçları. Fan çoklayıcının 2 girişine fanların PWM kablolarını bağladım. Bu kısmın fotoğrafı yok ama fan çoklayıcının ucunu da kasamdaki en yakın anakart PWM girişine bağladım. İşlem oldukça kolaydı. Burada zaman alan şey dağınıklığı toplamak ve sistemi yeni kurar gibi takmadığım, parçalar takılı halde yaptığım için kabloları her taraftan geçirmeye çalıştım. Yanlış yaptım aslında, zaman kazanayım diye zaman kaybettim. Siz de bu durumu kendi kasanızın yapısını ele alarak değerlendirirsiniz.
Performans
Bu fanların özellikleri almadan önce oldukça dikkatimi çekmişti. Kasaya monte etmeden önce de direkt anakarta bağlayıp elimi arkasına tuttum. Gerçekten güzel hava akışı var, anladım orada. Ancak özelliklerdeki CFM değerleri vs. en yüksek değer için geçerli. Yani 900 RPM'de bu kadar CFM alamayacaksınız. Bu bütün fanlar için geçerli, oradaki değer özellikle söylenmemişse en yüksek devir içindir. Benim sıcaklıklarım genel olarak azaldı. Cinebench'te yaklaşık 5 derece mesela. Bu ölçümü Ağustos'ta yapmıştım yani havalar da sıcaktı o zaman. Performans konusunda başka söylenecek bir şey bulamadım, fanların performansını gayet beğendim. Şikayet edeceğim bir şey yok.
ARGB Performansı
Bu konuda gerçekten şüpheliydim çünkü internette bunun hakkında şikayet eden çoktu. Ancak fanlar elime ulaşınca neyden şikayet etmişler anlamadım. Gayet keskin ARGB'leri var. Anakarta bağlandığından direkt olarak anakart yazılımınızdan kontrol edebiliyorsunuz. Böylece diğer ekipmanlarınızın da buna desteği varsa fanlarınızın ışıkları diğer parçalarınızla senkronize bir şekilde çalışacaktır. Burada şuna dikkat etmek gerekir, benim anakartım MSI marka bir anakart. Ben bunu Asus marka ekran kartımla senkronize kullanamıyorum, çünkü Asus Aura Sync kullanırken MSI Mystic Light kullanıyor. Hangi ekipmanların hangisini kullandığı onun özelliklerinde yazar. Ayrıca bunları beraber kullanabilmek için birkaç 3. parti yazılım var ancak onlara burada değinmeyeceğim, konu dışına çıkar.
Bunları gündüz vakti perdeler açıkken çektim, buraya da birkaç fotoğraf koydum, böylece nasıl gözüktüklerini anlayabilirsiniz:
İsterseniz bir de gece vakti atabilirim. Renkler burada gözüktüğünden daha canlı, biraz ISO ve renk sıcaklığı ayarıyla daha doğru gözükebilirler.
Ses Performansı
Benim için karar vermesi en zor olan bölüm bu. Öncelikle bunun nedenini açıklayacağım, ardından bu fanların ses seviyesi hakkında yorum yapacağım.
Fanların sesi konusunda öncelikle şunu bilmeniz lazım, birisi sessiz derse o fan sessiz değildir. Özellikle içerik üreticilerinin inceleme yaptığı ofisler veya odalar çoğunlukla geniş ve ses yalıtımına sahip. Benimki gibi bir duvarın yanında olan kasalara göre çok daha az ses duyulacaktır çünkü ses daha az yansıma yapıyor. Ayrıca kimisi kalabalık caddelerde oturuyorsa bunun da etkisi olacaktır. En büyük etki ise fanların sayısı ve fan eğimleri. Daha yüksek devirde çalışan fanlar daha çok ses yapacaktır. Ayrıca ne kadar çok fan varsa o kadar da çok ses oluşur. Bunlar doğrusal bir artış göstermez, mesela 1 tane fan 32 dB ise 2 tanesi 64 dB olmaz. İnceleme yapanlar da daha çok tek fanı tam devre alıp sesi konusunda yorum yaparlar. Böyle bir şeyin gerçek ses düzeyi hakkında ne kadar az fikir yapacağını kendileri de biliyor olmaları lazım aslında.
Bu bilgilerin ışığında kendi yorumumu söyleyeceğim. 9 tane fan ile kullandığımdan ben şu an kasam sessiz diyemem. Bir öncekine göre kesinlikle daha sessiz diyebilirim. Genel anlamda "bu fanlar gürültülü" veya "bu fanlar sessiz" diyebilmem için beklentim önemli oluyor. O yüzden ben bu konunun oldukça öznel olduğunu düşünüp bu konuda yorum yapmamayı tercih ediyorum.
Ancak bir not düşmem lazım, sürekli %100'de vs kullanmayı düşünmeyin bence. 2200 RPM'e çıkınca oldukça gürültülü oluyorlar. Ayrıca sanki bende birkaç fan uğultu yapıyor gibi geldi bana.
Fan Eğrileri
Sizinle fan eğrilerimi de paylaşmak istiyorum.
Bu şekilde yapmamın da bir nedeni var. Gereksiz ses oluşmasını istemiyorum. Mesela kaynağı PCIE 1 yani ekran kartım olan fanlar ekran kartının altında olanlar. Bunların çok çalışmasına gerek yok, kart zaten yeterince soğuk çalışıyor. Ancak CPU fanlarımın çok çalışmasına gerek var çünkü CPU'm yeri geldikçe ısınıyor. Siz de kendi sisteminize uygun fan eğrisi yapmayı unutmayın. Bu ayarları BIOS'tan bulabilirsiniz.
Fiyat ve Son Değerlendirmeler
Fiyatına aşağıda bıraktığım linklerden bakabilirsiniz. Bana göre bu fanlar birer F/P ürünüdür. Fiyatını kesinlikle hak ediyorlar ve yeni fan alacaklara öneriyorum.
Fanların eksi ve artılarından söz etmek gerekirse, bence bu fiyat bandında olabilecek ve olması gereken her şey bu fanlarda var. 0 dB özelliği ve daha sessiz bir motor isterdim ancak eksi olarak söyleyemem.
Linkler
Fanları Amazon'dan Teknobiyotik satıcısından aldım: https://www.amazon.com.tr/SilverSto...-ARGB-bilgisayar-adreslenebilir/dp/B084RC5S59
Üçlü fan çoklayıcımı n11 üzerinden buradan aldım: https://urun.n11.com/kablolar/fan-coklayici-y-pwm-kablosu-splitter-4-pin-switch-3-pin-3-P483540248
İkili fan çoklayıcımı da yine n11 üzerinden buradan aldım: https://urun.n11.com/kablolar/2-li-fan-coklayici-P488013559
- Kendi anakartınızın başlıklarının akımları için anakartın kitapçığına bakınız. Bunu bana soranlara cevap yazmayacağım.
- Konuyu donanıma hiç hakim olmayan birinin de anlayabileceği şekilde yazmaya çalıştım. Takıldığınız bir yer varsa mutlaka cevap olarak yazınız.
- Forumda ben yapmadan önce birisi bunların incelemesi yapmış onun da linki burada: https://forum.donanimarsivi.com/konu/silverstone-air-blazer-120r-argb-kasa-fani-incelemesi.383253/
- Konuyu donanıma hiç hakim olmayan birinin de anlayabileceği şekilde yazmaya çalıştım. Takıldığınız bir yer varsa mutlaka cevap olarak yazınız.
- Forumda ben yapmadan önce birisi bunların incelemesi yapmış onun da linki burada: https://forum.donanimarsivi.com/konu/silverstone-air-blazer-120r-argb-kasa-fani-incelemesi.383253/
Son düzenleme:
