Forumda ilk konum, ilgi duyduğum alandan size bir rehber hazırlamak istedim. İlgi gelirse teknik analiz konusu gelebilir. Okuyan herkese şimdiden teşekkürler.
Trader Nedir?
Trader, fiyat hareketlerinden para kazanmaya çalışan kişidir.
Yani “ucuz al, pahalı sat” mantığının ta kendisi. Ancak bu iş kulağa kolay gelse de, duygularına hâkim olmayı, stratejik plan kurmayı ve sabırlı olmayı gerektirir.
Borsa, kripto, forex veya emtia (altın, petrol vs.) fark etmez; tüm piyasalarda trader olunabilir.
Yeni başlayanlar için önerim: Day trading veya swing trading. Çünkü aşırı hızlı trade yapmak (scalping) disiplin, tecrübe ve düşük komisyon gerektirir.
Öğrenmen gereken ana konular:
Bir hisseden ya da coinden neden bahsedildiğini anlamak.
Şirket kârı, büyüme oranı, borç durumu, haber akışı…
Kripto tarafında bu “proje, kullanım alanı, geliştirici ekip” gibi detaylara kayar.
Basit kural:
Zengin olmanın sırrı riskini uzun vadede korumaktır, tek işlemde büyük vurmak değil.
Tradingview ve bazı aracı kurumlar “santrading” (sanal işlem) seçeneği sunuyor.
Her trade öncesinde şu üç soruya cevap ver:
Zamanını dengeli kullan:
Hiçbir başarılı trader bir gecede zengin olmadı.
İlk hedefin “para kazanmak” değil, para kaybetmemeyi öğrenmek olmalı.
Bir yıl boyunca disiplinli işlem yap, kazanç kendiliğinden gelir.
Trader Nedir?
Trader, fiyat hareketlerinden para kazanmaya çalışan kişidir.
Yani “ucuz al, pahalı sat” mantığının ta kendisi. Ancak bu iş kulağa kolay gelse de, duygularına hâkim olmayı, stratejik plan kurmayı ve sabırlı olmayı gerektirir.
Borsa, kripto, forex veya emtia (altın, petrol vs.) fark etmez; tüm piyasalarda trader olunabilir.
Trader Türleri
Her trader aynı tarzda işlem yapmaz. Senin karakterine uygun olanı seçmelisin:| Tür | Zaman Aralığı | Özellik |
|---|---|---|
| Scalper | Saniyeler – Dakikalar | Çok kısa vadeli işlem yapar. Mikro kazançlarla çalışır. |
| Day Trader | Gün içi | Sabah alır, akşam satar. Günlük fiyat hareketlerini takip eder. |
| Swing Trader | Günler – Haftalar | Trendleri yakalayarak orta vadede kazanç hedefler. |
| Position Trader | Haftalar – Aylar | Uzun vadeli pozisyon tutar. Temel analiz yapar. |
Temel Bilgiler (Kesinlikle bilinmesi gerekenler)
Başarı için 3 temel analiz becerisi gerekiyor bize kankacım:Teknik Analiz
Fiyat grafiklerini (candlestick chart) okuyarak gelecekteki olası yönü tahmin etmeye çalışırsın.Öğrenmen gereken ana konular:
- Trend çizgileri
- Destek / direnç seviyeleri
- RSI, MACD, Bollinger Bands
- Hacim analizi
- Formasyonlar (üçgen, omuz-baş-omuz, çift tepe vs.)
Bir hisseden ya da coinden neden bahsedildiğini anlamak.
Şirket kârı, büyüme oranı, borç durumu, haber akışı…
Kripto tarafında bu “proje, kullanım alanı, geliştirici ekip” gibi detaylara kayar.
Psikolojik Analiz
Bu, çoğu zaman göz ardı edilir. Ama trader’ı batıran fiyat değil, kendi duygusudur.Psikoloji: En Büyük Düşman (ve Dost)
Borsa aslında bir zihin oyunudur. En zoru kazançlı işlem yapmak değil, zararda kalınca doğru tepki verebilmektir.En yaygın hatalar
- Korkuyla satış: Fiyat düştü diye panik satışı yapmak.
- Açgözlülük: “Biraz daha artar” diyerek zarara dönmek.
- İntikam trarı: “Az önce zarar ettim, hemen geri alayım” düşüncesi.
- FOMO (Fear of Missing Out): “Herkes alıyor!” diyerek geç girip tepeden yakalanmak.
- Overtrading: Gereksiz çok işlem yapmak.
Kendini kontrol etme yolları
- Her işlemden önce hedef ve zarar kes (stop loss) belirle.
- Günlük kazanç/zarar limitin olsun.
- Duygusal hissediyorsan işlem yapma.
- Her hafta işlemlerini deftere yaz: Ne yaptın, neden yaptın, ne hissettin?
Sermaye Yönetimi (Risk Management)
Borsa, sadece kazanç aracı değil, risk yönetimi oyunudur.Basit kural:
Örneğin 10.000 TL sermayen varsa, maksimum 200 TL zarar göze al.Bir işlemde sermayenin %2’sinden fazlasını riske etme.
Örnek:
| Sermaye | Maks. Günlük Risk | Yaklaşım |
|---|---|---|
| 1.000 TL | 20 TL | Küçük pozisyon, düşük kaldıraç |
| 5.000 TL | 100 TL | 1–2 hisse/coin ile başla |
| 10.000 TL | 200 TL | 3–4 pozisyonla çeşitlendir |
Nereden Başlayabilirsin?
İşlem yapacağın piyasaya göre siteler değişir:Borsa İstanbul için
- Tradingview.com: Grafik analizi, strateji test etme.
- Investing.com: Ekonomik takvim, haber, göstergeler.
- Midas, Gedik, TEB Yatırım, İş Yatırım: Hisse al-sat platformları (uygulama destekli).
Kripto Para için
- Binance, OKX, Bybit, Gate.io, Paribu, BtcTurk
İlk başta spot işlemlerle (kaldıraçsız) başlaman çok önemlidir. Kaldıraçlı işlemler acemiler için tuzaktır.
Ufak bir hatırlatma:
Gerçek para yatırmadan önce demo hesap kullan.Tradingview ve bazı aracı kurumlar “santrading” (sanal işlem) seçeneği sunuyor.
Strateji Oluşturmak
Kazanan trader, plansız işlem yapmaz.Her trade öncesinde şu üç soruya cevap ver:
- Nereden gireceğim? (giriş seviyesi)
- Nereden çıkacağım? (hedef ve stop loss)
- Neden bu işleme giriyorum? (analiz gerekçesi)
- Trend yukarıysa sadece uzun (long) pozisyon ara.
- RSI 40 civarına düştüğünde alış fırsatı ara.
- RSI 70’e yaklaşınca satış düşün.
- Stop loss’u son dip noktasının biraz altına koy.
Zaman Yönetimi
Borsada “ekran başında ne kadar kalırsan o kadar kazanırsın” diye bir şey yok.Zamanını dengeli kullan:
- Sabah: önemli haberleri, ekonomik verileri oku.
- Gün içinde: planladığın giriş sinyallerini bekle.
- Akşam: işlemlerini değerlendir ve günlüğe yaz.
Uzun Vadeli Düşünmek
Borsada işin sırrı devamlılık.Hiçbir başarılı trader bir gecede zengin olmadı.
İlk hedefin “para kazanmak” değil, para kaybetmemeyi öğrenmek olmalı.
Bir yıl boyunca disiplinli işlem yap, kazanç kendiliğinden gelir.
Kapanış:
- Piyasada kontrol edebileceğin tek şey riskindir.
- Birkaç işlem batabilir — bu normal.
- Önemli olan ortalama başarı oranınızın >%50 olması değil, kazançların kayıplardan daha büyük olmasıdır.
