Farklarını bilmeyen çok kişi olduğu için böyle bir konu açıyorum. Bin bir türlü fikir türemiş. Biri sadece "Retail" orijinal diyor, biri "MAK" keyler sahte keyler diyor. Bu konuda farklarını açıklayacağım. Kullanım bakımından hiçbir farkları yok, hepsi orijinal kullanım sunuyor. Fakat elde ediliş yollarından ve kendileri içerisindeki küçük farklarından dolayı farklı isimlendirmelere sahipler.
1) OEM KEY: (Original Equipment Manufacturer)
Bu keyler, "Yeni bir bilgisayar satın aldığınızda -çoğunlukla laptoplar- içerisinde gelen Windows'a ait keylerdir." diyebiliriz. Fakat günümüzde internet üzerinde OEM adı altında ucuza satılan keyler, esasen MAK key olabiliyor. OEM diye yutturmaya çalışıyorlar. Dikkat etmekte fayda var, sizin kullanımınıza bir etkisi olmuyor. OEM keyler, tek kullanımlıktır ve tek bir PC'ye özeldir. Format sonrası gitmezler. Kendi içerisinde de türlere ayrılır. Bunlar şöyledir:
a) OEM:SLP (System Locked Pre-Installation):
Sisteme dahil gelen lisanslardır, laptoplarda karşımıza çıkar. Cihazın altına yapıştırılmış bir Windows etiketi yoksa muhtemelen OEM:SLP idir. Format işlemlerinin ardından sisteminize herhangi bir lisans anahtarı girmenize gerek kalmadan Windows'u etkinleştirmenize olanak sağlar.
b) OEM:NONSLP (NON System Locked Pre-Installation):
Bilgisayar üreticileri tarafından dağıtılmaktadır. Retail keyler gibi silinip başka bilgisayarlarda kullanılabilirler. Etkinleştirmek için bilgisayarınızın internete bağlı olması gerekmektedir, aksi takdirde hatalar alabilirsiniz.
c) OEM:COA (Certificate Of Authenticity):
Cihazda bulunan Windows etiketi üzerinde yazılı olan lisanstır. Etkinleştirmek için bilgisayarınızın internete bağlı olması gerekmektedir.
2) RETAIL KEY:
Microsoft Store'den veya fiziki mağazalardan satın alabileceğiniz lisans türüdür. Şu aralar çeşitli sitelerde de ucuz fiyata Retail satıyorlar, cidden Retail geldiyse elinize ne mutlu size. Aynı anda tek bilgisayarda kullanılabilirler fakat yeni bir bilgisayara geçerken eski bilgisayarınızdan silip yeni bilgisayarınıza taşıyabilirsiniz. OEM keylerden en büyük farkları bu. OEM key, bir bilgisayara girildikten sonra o bilgisayara özel olur ve başka bilgisayarda kullanılamaz. Retail keyi ise girili olduğu bilgisayardan kaldırdığınız sürece başka bilgisayarlarda da kullanabilirsiniz. Format sonrası gitmezler, en mantıklı ve güvenilir etkinleştirme yolunun bu olduğunu düşünüyorum.
3) MAK KEY: (Multiple Activation Key)
MAK key ile aktivasyon işlemini gerçekleştirmek için esasında internet bağlantısına gerek duymayız. Ticari kuruluşlar, Volume Lisans ürün alırken kaç defa kullanılacağını belirterek alırlar. Bu sayı alan ticari kuruluşa göre değişim gösterir. 50.000 defa kullanılabilecek bir lisans anahtarı satın alındığında aynı keyi 50.000 ayrı bilgisayara girip etkinleştirme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Aynı keyi birden fazla kişi aynı anda kullanabiliyorsa büyük ihtimalle MAK idir. MAK keyler, Microsoft tarafından doğrulanmıştır ve tüm ürün güncellemelerini sorunsuz bir şekilde alabilirsiniz. Format sonrası gitmezler. Kullanıcı limiti dolan bir MAK key alırsanız sorun yaşayabilirsiniz, etkinleştirme başarılı olmayabilir. Bu da biraz şans işi olduğu için bu keyleri artık son kullanıcı pek tercih etmiyor. Eğer keyi girdiğinizde bir sorun olmadıysa ve etkinleştirme sıkıntısız şekilde tamamlandıysa zaten bir sıkıntı olmayacaktır, güle güle kullanın.
4) KMS: (Key Management Service)
Microsoft tarafından onaylanmış bir sunucu üzerinden Windows'u etkinleştiren bir lisanstır. Belirli bir sunucu vardır ve bilgisayarlar bağlanır. KMS'de kullanıcıların internete bağlı olmalarına gerek yoktur. Bağlanılan sunucunun internete bağlı olması, çalışması için yeterli olacaktır. Kullanıcılar, 180 günde bir etkinleştirme işlemlerini yenilemek zorundadırlar ve MAK keyle etkinleşmiş kadar geniş haklara sahip değillerdir. KMS, çok sayıda bilgisayar çalıştıran kuruluşlar için uygundur. Lisanlarla tek tek uğraşmak istemeyen kuruluşlar, KMS sistemini tercih ederler. KMSpico gibi uygulamalar ise tersine mühendislikle kendi illegal sunucularını kurup "KMS" ile etkinleştirme yaparlar. Esas sorun bu etkinleştirme değildir, uygulama içerisine sakladıkları zararlılardır. Bu sebepten asla 3. şahıs programlar indirmeyin etkinleştirme için. KMS lisans çeşitleri ise aşağıdaki gibidir:
a) Volume:GVLK (Volume:Generic Volume License Key):
Bu anahtar KMS istemci sistemlerde kullanılır.
b) Volume:CSVLK (Volume:Customer Support Volume License Key):
KMS sistemlerinin sunucularında kullanılan lisanstır. Lisans şartlarına göre belirlenen sayıda KMS istemcilerini etkinleştirebilir.
Sonuç:
"Bana MAK key geldi, off ne yapacağım?" diye bir şey demenize gerek yok, eğer etkinleştirme başarılı olduysa genel kullanım olarak herhangi bir fark sunmayacak size. Ya da "KMS ile etkinleştirdim, CMD komutunu yazınca etkinleştirme süresi 'kalıcı' gözükmüyor. Şimdi Windows'u tam kullanamayacak mıyım?" demenize gerek yok. KMS yöntemi, her seferinde kod yazmayı ve belirli aralıklara bunu tekrar etmeyi gerektirir. Bu Windows'unuzun bozuk olduğu anlamına gelmez. Windows'unuzu etkinleştirdikten sonra CMD'ye girip
1) OEM KEY: (Original Equipment Manufacturer)
Bu keyler, "Yeni bir bilgisayar satın aldığınızda -çoğunlukla laptoplar- içerisinde gelen Windows'a ait keylerdir." diyebiliriz. Fakat günümüzde internet üzerinde OEM adı altında ucuza satılan keyler, esasen MAK key olabiliyor. OEM diye yutturmaya çalışıyorlar. Dikkat etmekte fayda var, sizin kullanımınıza bir etkisi olmuyor. OEM keyler, tek kullanımlıktır ve tek bir PC'ye özeldir. Format sonrası gitmezler. Kendi içerisinde de türlere ayrılır. Bunlar şöyledir:
a) OEM:SLP (System Locked Pre-Installation):
Sisteme dahil gelen lisanslardır, laptoplarda karşımıza çıkar. Cihazın altına yapıştırılmış bir Windows etiketi yoksa muhtemelen OEM:SLP idir. Format işlemlerinin ardından sisteminize herhangi bir lisans anahtarı girmenize gerek kalmadan Windows'u etkinleştirmenize olanak sağlar.
b) OEM:NONSLP (NON System Locked Pre-Installation):
Bilgisayar üreticileri tarafından dağıtılmaktadır. Retail keyler gibi silinip başka bilgisayarlarda kullanılabilirler. Etkinleştirmek için bilgisayarınızın internete bağlı olması gerekmektedir, aksi takdirde hatalar alabilirsiniz.
c) OEM:COA (Certificate Of Authenticity):
Cihazda bulunan Windows etiketi üzerinde yazılı olan lisanstır. Etkinleştirmek için bilgisayarınızın internete bağlı olması gerekmektedir.
2) RETAIL KEY:
Microsoft Store'den veya fiziki mağazalardan satın alabileceğiniz lisans türüdür. Şu aralar çeşitli sitelerde de ucuz fiyata Retail satıyorlar, cidden Retail geldiyse elinize ne mutlu size. Aynı anda tek bilgisayarda kullanılabilirler fakat yeni bir bilgisayara geçerken eski bilgisayarınızdan silip yeni bilgisayarınıza taşıyabilirsiniz. OEM keylerden en büyük farkları bu. OEM key, bir bilgisayara girildikten sonra o bilgisayara özel olur ve başka bilgisayarda kullanılamaz. Retail keyi ise girili olduğu bilgisayardan kaldırdığınız sürece başka bilgisayarlarda da kullanabilirsiniz. Format sonrası gitmezler, en mantıklı ve güvenilir etkinleştirme yolunun bu olduğunu düşünüyorum.
3) MAK KEY: (Multiple Activation Key)
MAK key ile aktivasyon işlemini gerçekleştirmek için esasında internet bağlantısına gerek duymayız. Ticari kuruluşlar, Volume Lisans ürün alırken kaç defa kullanılacağını belirterek alırlar. Bu sayı alan ticari kuruluşa göre değişim gösterir. 50.000 defa kullanılabilecek bir lisans anahtarı satın alındığında aynı keyi 50.000 ayrı bilgisayara girip etkinleştirme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Aynı keyi birden fazla kişi aynı anda kullanabiliyorsa büyük ihtimalle MAK idir. MAK keyler, Microsoft tarafından doğrulanmıştır ve tüm ürün güncellemelerini sorunsuz bir şekilde alabilirsiniz. Format sonrası gitmezler. Kullanıcı limiti dolan bir MAK key alırsanız sorun yaşayabilirsiniz, etkinleştirme başarılı olmayabilir. Bu da biraz şans işi olduğu için bu keyleri artık son kullanıcı pek tercih etmiyor. Eğer keyi girdiğinizde bir sorun olmadıysa ve etkinleştirme sıkıntısız şekilde tamamlandıysa zaten bir sıkıntı olmayacaktır, güle güle kullanın.
4) KMS: (Key Management Service)
Microsoft tarafından onaylanmış bir sunucu üzerinden Windows'u etkinleştiren bir lisanstır. Belirli bir sunucu vardır ve bilgisayarlar bağlanır. KMS'de kullanıcıların internete bağlı olmalarına gerek yoktur. Bağlanılan sunucunun internete bağlı olması, çalışması için yeterli olacaktır. Kullanıcılar, 180 günde bir etkinleştirme işlemlerini yenilemek zorundadırlar ve MAK keyle etkinleşmiş kadar geniş haklara sahip değillerdir. KMS, çok sayıda bilgisayar çalıştıran kuruluşlar için uygundur. Lisanlarla tek tek uğraşmak istemeyen kuruluşlar, KMS sistemini tercih ederler. KMSpico gibi uygulamalar ise tersine mühendislikle kendi illegal sunucularını kurup "KMS" ile etkinleştirme yaparlar. Esas sorun bu etkinleştirme değildir, uygulama içerisine sakladıkları zararlılardır. Bu sebepten asla 3. şahıs programlar indirmeyin etkinleştirme için. KMS lisans çeşitleri ise aşağıdaki gibidir:
a) Volume:GVLK (Volume:Generic Volume License Key):
Bu anahtar KMS istemci sistemlerde kullanılır.
b) Volume:CSVLK (Volume:Customer Support Volume License Key):
KMS sistemlerinin sunucularında kullanılan lisanstır. Lisans şartlarına göre belirlenen sayıda KMS istemcilerini etkinleştirebilir.
Sonuç:
"Bana MAK key geldi, off ne yapacağım?" diye bir şey demenize gerek yok, eğer etkinleştirme başarılı olduysa genel kullanım olarak herhangi bir fark sunmayacak size. Ya da "KMS ile etkinleştirdim, CMD komutunu yazınca etkinleştirme süresi 'kalıcı' gözükmüyor. Şimdi Windows'u tam kullanamayacak mıyım?" demenize gerek yok. KMS yöntemi, her seferinde kod yazmayı ve belirli aralıklara bunu tekrar etmeyi gerektirir. Bu Windows'unuzun bozuk olduğu anlamına gelmez. Windows'unuzu etkinleştirdikten sonra CMD'ye girip
slmgr -dli komutunu yazarsanız hangi tür lisansa sahip olduğunuz yazacaktır.
