Konuya dalmadan önce birkaç terimi bilmemiz gerekiyor. "GtG nedir? MPRT nedir? Ghosting nedir? Inverse Ghosting nedir? Black Smearing nedir?" vs. tarzında. Bunların cevabına bu konuda detaylıca girmeyeceğim. Bu terimleri bildiğinizi varsayarak konuşacağım. Şayet bilmiyorsanız forumda hâlihazırda konular var bu terimlerin ne olduğunu açıklayan.
İnceleyebilirsiniz:
forum.donanimarsivi.com
forum.donanimarsivi.com
Satın aldığınız monitörün ayarlarına girdiğinizde MPRT modu diye bir şeye denk geliyorsunuz. Firmalar bunu farklı isimlerle de anıyor:
Backlight Strobing ya da Black Frame Insertion olarak adlandırdığımız bir özellik var. Bu özellik, hızlı hareket eden nesnelerde bluru azaltarak hareketin genel görünümünü iyileştirmeyi amaçlıyor. Monitör türüne bağlı olarak, bunu ya arka ışığa titreşim ekleyerek ya da gerçek kareler arasına siyah kareler ekleyerek yapıyor. İşte bu mod, bu özelliği aktif ediyor. Başka bir şey yapmıyor.
Peki bu özelliği açınca:
1) GtG tepki süresi azalıyor mu?
Hayır. Bu özelliği açmanın GtG süresine bir etkisi yok. Yukarıda linkini verdiğim konulardan birinde GtG hakkındaki detayları bulabilirsiniz.
2) Ghosting azalıyor mu?
Hayır. Bu özelliği açmanın ghostinge bir etkisi yok. Yukarıda linkini verdiğim konulardan birinde ghosting hakkındaki detayları bulabilirsiniz.
Şu soruyu sorabilirsiniz: "Blur ile ghosting arasındaki fark ne? Bu modun birine etkisi yokken birine nasıl etkisi olabilir?" Mesele tam kavranmadığı için sorulan bir soru bu. Evet, ikisinin de ortak noktalarından biri yavaş tepki süresi. Fakat ikisi aynı şey değil. Blurun birçok sebebi var. Yenileme döngüsünün içinde kalacak kadar düşük ghostinge sahip bir monitörde de blur görülebilir. Hatta GtG değeri neredeyse sıfır olup hiç ghosting olmayan OLED monitörlerde bile blur görülebilir. Niye? Çünkü ekrandaki nesneler hareket ediyor. Gözlerimiz de onları takip ediyor. Bu hareket eden nesnelerin ise doğal olarak ekranda bir kalma süresi var, yani MPRT'si. Bu süre yüksek ise blur oluşur, velev ki ghosting olmasın.
Daha iyi anlaşılması için bir örnek:
IPS Acer XV272U KV modelinin tepki süresi:
Şu ana kadar bu modu oldukça pozitif bir şekilde anlattım fakat zurnanın zart dediği oldukça önemli kısımlar da var. Şöyle ki, bu mod çoğu zaman ideal şekilde çalışmıyor. İdeal şekilde çalışması için monitörün üretici tarafından düzgün optimize edilmiş olması lazım, ortalama GtG değerinin de bir yenileme döngüsünün altında olması lazım. İdeal şekilde çalışmadığı zaman: 1) G-Sync/FreeSync gibi monitörün bazı özelliklerini devre dışı bırakabiliyor. 2) Monitörün parlaklığını çok ciddi şekilde düşürebiliyor. 3) Tüm bunlardan daha önemlisi, bu mod çoğu zaman yukarıda ekran görüntüsünü paylaştığım şekildekine benzer kılçıksız bir görüntü vermiyor. Yan etkiler oluşuyor.
Bu yan etkilerin en can sıkıcısı Strobe Crosstalk dediğimiz olay. Ekrandaki görüntünün kopyaları oluşuyor. Double image effect diyoruz.
Şu şekilde gözüküyor:
Tek sorun bu da değil. Yukarıda değindiğim üzere bu mod, GtG değerlerine yahut ghostinge herhangi bir etkide bulunmuyor. Azaltmıyor. Sadece bluru azaltıyor. Bu da şu demek, şayet monitörünüzde az ya da çok bir ghosting varsa bu modun açılması ile birlikte daha da fark edilir bir vaziyette olacak. Çünkü blur azalacak ve netleşecek.
Daha iyi anlaşılması için birkaç örnek:
Kısacası:
İnceleyebilirsiniz:
Rehber - Monitör Üreticileri Tüketiciyi Nasıl Kandırıyor? MPRT ve GTG Gerçeği!
Monitör üreticileri monitörün tepki süresinde satış stratejisi uygulayarak(örneğin tepki süresine 1ms GTG, 0.5ms MPRT yazarak) tüketiciyi kandırıyor. Çoğu kişi de katalog değerine inanarak monitör satın alıyor(hatta forumda öneri yapılıyor). Monitör üreticilerinin bunu nasıl yapabildiğini, GTG...
forum.donanimarsivi.com
Rehber - Ghosting nedir? Inverse Ghosting nedir? Black Smearing nedir?
Karıştırılan ve merak edilen bir konu. Kafalarda soru bırakmayacak ölçüde açıklamaya çalışacağım. Konuyu okuduktan sonra şu konuma da bakmanızı tavsiye ederim: Monitörlerdeki MPRT modunun açılması ne işe yarar? Ghosting: Ekrandaki hareketli nesneyi takip eden bir kalıntıdır. Asimetrik piksel...
forum.donanimarsivi.com
Satın aldığınız monitörün ayarlarına girdiğinizde MPRT modu diye bir şeye denk geliyorsunuz. Firmalar bunu farklı isimlerle de anıyor:
- ELMB – Extreme Low Motion Blur
- ULMB – Ultra Low Motion Blur
- MBR – Motion Blur Reduction
- VRB – Visual Response Boost
- DyAc – Dynamic Accuracy
- PureXP – Pure Experience
- MotionFlow Impulse
- Aim Stabilizer
- LightBoost
Backlight Strobing ya da Black Frame Insertion olarak adlandırdığımız bir özellik var. Bu özellik, hızlı hareket eden nesnelerde bluru azaltarak hareketin genel görünümünü iyileştirmeyi amaçlıyor. Monitör türüne bağlı olarak, bunu ya arka ışığa titreşim ekleyerek ya da gerçek kareler arasına siyah kareler ekleyerek yapıyor. İşte bu mod, bu özelliği aktif ediyor. Başka bir şey yapmıyor.
Peki bu özelliği açınca:
1) GtG tepki süresi azalıyor mu?
Hayır. Bu özelliği açmanın GtG süresine bir etkisi yok. Yukarıda linkini verdiğim konulardan birinde GtG hakkındaki detayları bulabilirsiniz.
2) Ghosting azalıyor mu?
Hayır. Bu özelliği açmanın ghostinge bir etkisi yok. Yukarıda linkini verdiğim konulardan birinde ghosting hakkındaki detayları bulabilirsiniz.
Şu soruyu sorabilirsiniz: "Blur ile ghosting arasındaki fark ne? Bu modun birine etkisi yokken birine nasıl etkisi olabilir?" Mesele tam kavranmadığı için sorulan bir soru bu. Evet, ikisinin de ortak noktalarından biri yavaş tepki süresi. Fakat ikisi aynı şey değil. Blurun birçok sebebi var. Yenileme döngüsünün içinde kalacak kadar düşük ghostinge sahip bir monitörde de blur görülebilir. Hatta GtG değeri neredeyse sıfır olup hiç ghosting olmayan OLED monitörlerde bile blur görülebilir. Niye? Çünkü ekrandaki nesneler hareket ediyor. Gözlerimiz de onları takip ediyor. Bu hareket eden nesnelerin ise doğal olarak ekranda bir kalma süresi var, yani MPRT'si. Bu süre yüksek ise blur oluşur, velev ki ghosting olmasın.
Daha iyi anlaşılması için bir örnek:
IPS Acer XV272U KV modelinin tepki süresi:
170 Hz | UFO testinde şöyle gözüküyor, ghosting yok sayılır. Blur ise var: | İşte bu modu açtığımızda bu blur gidiyor.Şu ana kadar bu modu oldukça pozitif bir şekilde anlattım fakat zurnanın zart dediği oldukça önemli kısımlar da var. Şöyle ki, bu mod çoğu zaman ideal şekilde çalışmıyor. İdeal şekilde çalışması için monitörün üretici tarafından düzgün optimize edilmiş olması lazım, ortalama GtG değerinin de bir yenileme döngüsünün altında olması lazım. İdeal şekilde çalışmadığı zaman: 1) G-Sync/FreeSync gibi monitörün bazı özelliklerini devre dışı bırakabiliyor. 2) Monitörün parlaklığını çok ciddi şekilde düşürebiliyor. 3) Tüm bunlardan daha önemlisi, bu mod çoğu zaman yukarıda ekran görüntüsünü paylaştığım şekildekine benzer kılçıksız bir görüntü vermiyor. Yan etkiler oluşuyor.
Bu yan etkilerin en can sıkıcısı Strobe Crosstalk dediğimiz olay. Ekrandaki görüntünün kopyaları oluşuyor. Double image effect diyoruz.
Şu şekilde gözüküyor:
Tek sorun bu da değil. Yukarıda değindiğim üzere bu mod, GtG değerlerine yahut ghostinge herhangi bir etkide bulunmuyor. Azaltmıyor. Sadece bluru azaltıyor. Bu da şu demek, şayet monitörünüzde az ya da çok bir ghosting varsa bu modun açılması ile birlikte daha da fark edilir bir vaziyette olacak. Çünkü blur azalacak ve netleşecek.
Daha iyi anlaşılması için birkaç örnek:
Kısacası:
- Bu mod, ghostingi azaltmaz.
- Bu mod, GtG tepki süresini azaltmaz.
- Bu mod; MPRT'yi aktif etmez, MPRT aktif edilecek bir şey değildir. Bu mod, Backlight Strobing ya da Black Frame Insertion olarak adlandırdığımız özelliği aktif eder.
- Bu mod; çok nadir düzgün çalışır, düzgün çalıştığı monitörler genelde premium segment pahalı monitörlerdir ve bu monitörler haricindeki monitörlerde kapalı olması çoğu zaman açık olmasına yeğlenir.
- Bu mod; düzgün çalıştığı ideal senaryoda -monitör türüne bağlı olarak- ya arka ışığa titreşim ekleyerek ya da gerçek kareler arasına siyah kareler ekleyerek hareketli nesnelerin ekranda kalma süresini, yani MPRT'yi azaltır. Böylelikle blur azalmış olur. Daha akıcı bir deneyim yaşanır.
