Ateizm nedir sorusuna şöyle cevap vermek mümkündür: Ateizm, tüm Tanrılara ve ruhsal varlıklara karşı geliştirilmiş metafizik inançları reddeden ve var olan gerçekliği inanç yoluyla açıklamayı kabul etmeyen bir felsefi düşünce akımıdır.
Ateizm, Tanrı’nın varlığını yadsıyan görüştür. Ateistlere göre, Tanrı’nın var olmadığı kesin bir doğrudur. Ateizme göre ruh, ölümden sonra yaşam vb. her türlü metafizik inanç yadsınmalıdır. Bu bağlamda ateizm, Tanrı’yı ne tinsel varlıkları kabul eden teizm görüşünün karşıtıdır.
Ateizmin felsefi temelleri ise özdekçilik ve bir ölçüde şüphecilik akımlarına dayanmaktadır.
ATEİZM SADECE TANRI’YI KABUL ETMEMEK MİDİR?
Ateistler bazen “tanrıtanımaz” kelimesiyle anılsalar da bu isimlendirme var olan bir Tanrı’yı reddetme fikrine atıfta bulunduğu için ateistler tarafından kabul görmez. Ateizm inanç koşullanmalarını, hayali yaratıkları ve olayları reddeder. Ateist bakış açısıyla Tanrı’nın yanı sıra tüm metafizik inançlar ve tüm ruhani varlıklar da reddedilir.
Dinlerin varlığı, dinlerin tanımının ne olduğu, dinlerin iyi mi yoksa kötü mü olduğu, ateizmin konusu ve tartışma alanı dışındadır. Ateizm, her tür metafiziği reddettiği için, kendini metafizik ögeler üzerinden temellendiren dinlerin metafizik boyutlarını da doğal olarak reddeder. Yani ateist tutum, özellikle dinlere karşı sergilenen bir duruş değil, genel olarak tüm metafizik inanışlara karşı bir duruştur.
Ateizm sıklıkla “dinsizlik” ile özdeşleştirilse de Budizm gibi bazı Uzak Doğu dinlerinde de “yaratıcı” anlamında bir Tanrı’nın varlığına rastlanmaz. Bu yönüyle de ateizm ile dinsizlik birebir örtüşmez. Deist akımlara bakıldığında da Tanrı’ya inancın olduğu ancak dinlerin kabul edilmediği görülür.
ATEİZMİN DİĞER GÖRÜŞLERDEN FARKI NEDİR?
Ateizm; yaratıcı ve müdahaleci bir tanrıyı kabul eden teizmden, yaratıcı ancak müdahaleci olmayan bir tanrıyı kabul eden deizmden, her şeyi kapsayan içkin bir Tanrı veya evrenin ya da doğanın Tanrı ile aynı olduğunu savunan panteizmden ve Tanrı’nın hem evrenin kendisi hem de evrenin ötesinde (aşkın) olduğunu savunan panenteizmden; ayrıca, Tanrı’nın varlığı ve yokluğu konusundaki soruları “cevaplandırılamaz” diyerek cevapsız bırakan agnostizmden; tanrıyı, “kesin olarak reddetmesiyle” ayrılır.
ATEİST KİMDİR?
Ateist, insanların tarih boyunca var olduğunu iddia ve kabul ettiği tanrıların tamamını hayal ürünü olarak kabul eden kişidir. Ateizm bir inanç değildir; dolayısıyla ateist de bir inancın temsilcisi değildir. Çoğu zaman yanlış ifade edildiği şekli ile ateist, Tanrı’yı inkâr eden kişi değildir; çünkü “inkâr etmek” varolan bir şeyin reddedilmesi anlamını taşımaktadır. Oysaki ateistlere göre herhangi bir tanrı var olmadığı için onun “inkâr edilmesi” de mümkün olmayacaktır.
Ateist filozoflar.
Hume, Diderot, D'Holbach, Schopenhauer, Nietzsche, Marx, Russell, Sartre Ateist filozoflardır. Bu filozoflar içinde Hume'un Agnostik Ateist bir filozof olduğu söylenebilir. Diğer filozofların Agnostik Ateist olup olmadıkları ise tartışma konusudur.
Ek bilgi:
Uluslararası Ateist Birliği tarafından 2007 yılında kabul edilen ateizm sembolü.
Alıntıyı görüntüle
