Bir Parça Tarihten Resimler 4

[-Mehmet-]

Kültür köşemizin 4. faslında Lise de YKS için zorla ezberlettirilen yazarlar arasında bulunan Nesimi ye bakacağız


Divan Şairi İmadeddin Nesimi ` nin dersinin yüzülerek infaz edilmesini tasvir eden bir çizim

İmadeddin Nesimi , Azerbaycan kökenli bir Divan şairidir. Ayrıca Hurufilik tarikatı (kısaca büyü , felsefe ve mistik işlerle ilgilenen bir tarikat) şeyhlerinden biridir. Hocası Fazlallah Astarabadi in idam edilmesinin ardından Anadolu topraklarında bir süre vakit geçirmiş , sonrasında Suriye Halep e kalıcı yerleşmiştir. Mistik şiirleri ve islam ile ilgili söylemleri sebebiyle bilinir. İslamı kendi çerçevesinde yorumlamış ve bunu şiirlerine yansıtmaktan çekinmemiştir. Döneminde kendisine Zındık ta denmiştir. “Tanrı’nın insan yüzünde tecelli etmesi” ve “vücudun bütün organlarını harflerle izah” gibi düşünceleri dönemin tebaası ve uleması tarafından çok sert karşılanmış ve idama mahkum edilmiştir. Memlük hükümdarı Muavyed Şeyh tarafından ölümü onaylanmış ve Halep müftüsü tarafından ``Derisi yüzülerek idam edilmesi`` fetvası verilmiştir. Fetva sonucunda halk önünde Derisi Yüzülerek infaz edildikten sonra vücudu 7 gün teşhir edilmiş ve vücut parçaları çeşitli yerlere dağıtılmıştır.
Alevilik ve Bektaşilik kültüründe Yedi Ulu Ozan arasında bulunmaktadır.
İmadeddin Nesimi , günümüzde Azerbaycan edebiyatının en önemli şairleri arasında kabul ediliyor.



Sami Yusuf tarafından ``Bende Sığar İki Cihan`` şiirinin müzik uyarlaması. Sesi en yükseğe al ve kendini ritme bırak

Şiirin tamamı


Bende sığar iki cihân ben bu cihâna sığmazam
Cevher-i lâmekân benim kevn ü mekâna sığmazam

Kevn ü mekândır âyetim zâta gider bidâyetim
Sen bu nişân ile beni bil ki nişâne sığmazam

Kimse gümân ü zann ile olmadı Hakk ile biliş
Hakkı bilen bilir ki ben zann ü gümâna sığmazam

Sûrete bak vü ma'nîyi sûret içinde tanı kim
Cism ile cân benim velî cism ile câna sığmazam

Hem sadefim hem inciyim haşr ü sırât
Bunca kumâş ü raht ile ben bu dükâna sığmazam

Genc-i nihân benim ben uş ayn-ı ayân benim ben uş
Gevher-i kân benim ben uş bahr ile kâna sığmazam

Arş ile ferş ü kâf ü nûn bende bulundu cümle çün
Kes sözünü uzatma kim şerh u beyâna sığmazam

Gerçi muhît-i a'zâmım adım âdem durur âdemim
Dâr ile kün fekân benim ben mu mekâna sığmazam

Cân ile hem cihân benim dehr ile hem zamân benim
Gör bu latifeyi ki ben dehr ü zamâna sığmazam

Encüm ile felek benim vahy ile melek benim
Çek dilini vü epsem ol ben bu lisâna sığmazam

Zerre benim güneş benim çâr ile penc ü şeş benim
Sûreti gör beyân ile çünkü beyâna sığmazam

Zât ileyim sıfât ile Kadr ileyim Berât ile
Gül-şekerim nebât ile piste-dehâna sığmazam

Şehd ile hem şeker hem şems benim kamer benim
Rûh-ı revân bağışlarım rûh-ı revâna sığmazam

Tîr benim kemân benim pîr benim civân benim
Devlet-i câvidan benim îne vü âna sığmazam

Yer ü gökü düzen benim geri dönüp bozan benim
Cümle yazı yazan benim ben bu dîvâna sığmazam

Nâra yanan şecer benim çarha çıkar hacer benim
Gör bu odun zebânesin ben bu zebâne sığmazam

Gerçi bugün Nesîmîyim Hâşîmîyim Kureyşîyim
Bundan uludur âyetim âyet ü şâna sığmazam