oglum bağırtma ya maks 200hz denemişsin burda ahkam kesiyorsun ulan bu cahil cesaretiniz nerden geliyor bilmiyorsan bilmiyorum yaz yorum yapmak zorunda değilsin velet. belli yaşın küçük sana laf anlatmaya çalışan bende hata
oglum bağırtma ya maks 200hz denemişsin burda ahkam kesiyorsun ulan bu cahil cesaretiniz nerden geliyor bilmiyorsan bilmiyorum yaz yorum yapmak zorunda değilsin velet. belli yaşın küçük sana laf anlatmaya çalışan bende hata
Ya mesela 240 hzden 165e düşünce anlaşılıyor ha rahatsız edici mi değil ama yavaşlamayı hissediyorsun zaten 165i kullanınca 60 hz pc kullanılmaz hale geliyor.Telefonda bile öyle benim telefonum 120hz annemin 60hz bana kasıyor gibi geliyor.
önemli olan şu; herz ile ms nin birbirini desteklemesi. 144hz ise 1ms, 240 hz ise 0,5ms, 340hz ise 0.3ms. eger hz yüksek iken ms yüksek olursa ghosting oluyor. bir anlami kalmıyor yani yine hedefi sasirtabilir. bu da demek olurki hız düşmanın oldu. 240hz, 0,3 ms bir monitör bence iş görecektir.
Akıcılık arıyorsak da 120 fps üstü olması yeterlidir. Konu kapanabilir.
boş işler hepsi gereksiz yere para tuzağı bence e sporculara sor istersen önemli olan birtek monitörün tazeleme hızlı değil o tazeleme hızının sana katacağı detayı odaklı bir şekilde algılayabilmen buda odak kasmadan geçer yani odağın ne kadar iyiyse sende bi o kadar iyisin demektir oyun içinde antrenmanlar yapmak odağını geliştirmek reflexleri iyileştirmek daha çok şey katar e sporculara sorsak dahi sana bunu diyeceklerdir çoğu e sporcu 240hz kullanıyor hayla 540hz çıkmasına rağmen dediğim gibi önemli olan odaktır elini karşına tut ve sağa sola salla.olduğu yerde elinin hareket hızı bulanık gözükecektir buda senin odağınla alakalı bir şey demektir yani istersen elinin altında 4k mouse 2k klavye 540hz monitörün olsun iyi oynayamıyorsan odağın kas hafızan reflexlerin iyi değilse standart olarak elinin altında 165-240hz arası 2k mouse 2k klavye olan ama odaklanma konusunda antrenmanlar yapan reflexini ve kas hafızasını geliştirmiş birisine hayli hayli açık ara fark ile yenilirsin 240hz ile 540 veya 1000hz arasındaki o o detay farkını insan gözü ve 1080p çözünürlük ile oyun esnasında fark edemezsin sadece zihinsel olarak onun hissiyatını yaşarsın e sporcuların monitöre yaklaşmalarının nedenlerinden biriside budur düşük çözünürlük ile büyük ekran oranı ile cs-go gibi oyunları oynamalarının nedeni budur yok araştırmalarda şu kadar ghosting var şu tepkime süresi falan bunları 20-30x yavaşlatmalarda fark edebiliyorsun sonuç olarak 165-240hz sağlam bir panele sahip gerçek zamanlı düşük (mrpt) gecikme süresine sahip ghosting yaşatmayacak bir monitöre sahipsen gerisi biraz yalan sizlerin düşünceleri nedir?
144hz ortalama olarak ghosting'in genel olduğu bir tazeleme hızı fakat bu ghosting 165-240hz gibi değerlere sahip monitörlerde 144hz'e nazaran gözle görülür derecede yok olduğu fark ediliyor bence 165-240hz gibi zaten akıcı olan bir tazeleme hızının üstüne çıkmak yerine daha iyi performans alabilmek ve aradaki o tepkime farkını görerek rakibe fark atabilmek rakibi daha önce görebilmek için bu hz değerlerinde ghosting'in daha az olmuş olduğu bu hz değerlerinde daha düşük bir gecikme süresine sahip olma ve bu gecikme süresini gerçek anlamda verebilecek sağlam paneller seçilmeli yani 165-240hz'in üstünde bir hz değerine para bayılmak yerine bu hz oranlarında gerçek zamanlı daha düşük gecikme değerine sahip monitörler seçmek daha mantıklı sizce?
Ya mesela 240 hzden 165e düşünce anlaşılıyor ha rahatsız edici mi değil ama yavaşlamayı hissediyorsun zaten 165i kullanınca 60 hz pc kullanılmaz hale geliyor.Telefonda bile öyle benim telefonum 120hz annemin 60hz bana kasıyor gibi geliyor.
4 sayfa okuyamam. Bu arkadaş cevap vermeye değmeyecek biri. Diğer konuda cevabını verdim açıklayarak ama anlamak istemiyor. Bu konuyu öğrenmek için değil kendi düşündüğünü onaylatmak için açtı zaten. Aksi olsaydı benim mesajımı okurdu, hiç okumadan cevap yazdı.
Değil. @spaghettisosu nun attıği videodan bahsediyorsun.
Şimdi öncelikle Hz ile sizin kullandığınız anlamda gecikme arasında bir bağ olmadığını anlamanız lazım. Gecikme denilen şey input lag=giriş gecikmesi süresidir. Bildiğimiz klavyede bastığınız tuşun gecikmesi ne ise monitörde de bu odur. Ancak bu süre modern her oyuncu monitör için yeterince düşük olduğundan bazı özel durumlar dışında (HDR, BFI, dikey ekran vb.) bakmanıza gerek yoktur.
Peki CS videosundaki olay ne?
Bunu anlamak için Hz'i bilmeniz lazım. Hz ekranın 1 saniyedeki yenilenme süresidir. Tıpkı videolar, oyunlar gibi düşünün. Hani örneğin 30FPS demek saniyede 30 tane resim (kare) göstermek demekti, bu görüntüler birleşip hareketli gibi gözüküyordu ya. İşte örneğin 144 hz bir monitör de 1 saniyede, yani 1000ms'de 144 defa yenileniyor, 144 statik görüntü gösteriyor anlamına geliyor. O zaman 1 kare ekranda 1000/144=6,94ms boyunca kalıyor demektir. Bunu 540 Hz yaparsanız 1,8ms'yeye düşer bu değer.
Şimdi anlamış olmanız lazım. CS videosunda karakter hareket ediyor. 144Hz bir monitörde karakter 6.94ms boyunca aynı yerde kalıyor. Bu süre sonunda ekran yenileniyor ve karakter o an neredeyse yeni karede orada gözüküyor. Ancak 540Hz'de yenileme süresi 1.8ms olduğu için 1.8ms sonra karakter yeni karedeki yeni yerde oluyor. Dolayısıyla önce geliyormuş gibi gözüküyor.
Hz'in tek işlevi bunla bitmiyor. Aşağıdaki mesajlara bakayım bunla alakalı bir şey yoksa en altta özetlerim:
Fark ediyor tabii ki, zaten yüksek Hz sana daha iyi bir aim vaad etmiyor ki? Sadece oynanış zevkini arttırıyor. Bir adam vardı, 60Hz monitör ile CS'de baya iyi yerlere gelmişti mesela. Yüksek Hz aslında iyi bir şey ama insanların refleksleri onu avantaja çevirecek kadar gelişmiş değil.
Sizin dediğiniz o ''el sallama'' mevzusu hareket bulanıklığı (motion blur) diye geçiyor. Onun Hz ile alakası yok, oyunlarda ''motion blur'' diye bir seçenek var sonuçta, rekabetçi oyunlarda da bir zahmet kapat.
Aha burada varmış.
Evet tam olarak Hz ile alakası var.
Gözünüzün görme şekli ve monitörün çalişma şekli dolayısıyla (strobesuz bir monitör olmak şartıyla) monitörde hareket eden her cisim bir hareket bulanıklığına=motion blura sahiptir. Şekilden kastım da şu: hatırlayın az önce dediğim gibi aslında statik bir görüntüye bakıyorsunuz. Gözleriniz, bu bir kare gösterilmeye başlandığı an ile sonlandığı anda farklı yerlerde ancak görüntü ise sabit. Aynısı değil ama daha iyi anlaşılsın diye bu örneği veriyorum: Şimdi elinizi gözünüzün önünde tutun. Net değil mi? Elinizi sağa sola hareket ettirin ama gözünüzle takip etmeyin. Eliniz odakta olmasına rağmen bulanık oldu değil mi? İşte, sabit bir görüntüye hareketli gözler ile baktığınızdan cisim bulanık oluyor.
Blur Busters UFO Motion Tests with ghosting test, 30fps vs 60fps, 120hz vs 144hz vs 240hz, PWM test, motion blur test, judder test, benchmarks, and more.
www.testufo.com
Buradan bunu test edebilirsiniz. El örneği doğru değil. Aslını buradan görebilirsiniz.
Oyun ayarlarındaki motion blur bunun gibidir ama o yazılımsaldır.
Peki Hz bunun neresinde? Basit. Statik bir görüntü dedim ama ne kadar süre? 144Hz için 6.94 demiştim. 540 için ise 1.8. Anladınız değil mi mevzuyu? Ne kadar kısa süre ekranda kalırsa statik görüntüler o kadar hareketli gözüküyor. Bu da o kadar az hareket bulanıklığı demek.
Peki ne kadar fark ediyor? Size şöyle bir örnek vereyim (Strobe aslında bu anlattığım mevzuyu değiştiriyor ama daha iyi kavrayabilesiniz diye örnek veriyorum): 540Hz+strobe monitör kullanan biri hareketli cisimleri duruyormuşçasına net görebilir. Pencereden dışarı bakıyor hissiyatı verdirir. Öbür konuda arkadaşa yazmıştım bunu ama okumadı. Bakınız:
Bu arkadaşlar Hz'i, Nvidia'nın CS kapı videosundaki gibi sadece karekterin önce görünmesi sanıyorlar Size şu kadar söyleyeyim: örneğin 540Hz Asus'u strobe ile, 480Hz OLED'i kullanan biri hareketli nesneleri, yani rekabetçi oyundaki sizi camdan dışarı bakıyormuşçasına net görür. Siz ise yukarıdaki 360Hz örneğindeki gibi hareket eden her nesneyi bulanık yani motion blurlu görürsünüz. 180Hz en en en hızlı monitörden alabileceğiniz performans şu iken:
540Hz + strobe ile şudur:
Gördüğünüz üzere bu ufo hareket etmesine rağmen duruyormuş gibi net. Arkasının neden kare kare olduğunu biliyor musunuz? Onlar piksel. Evet, hareketli olmasına rağmen her bir pikseli tek tek seçebiliyorsunuz.
Dolayısıyla başta söylediğim üzere bunlar tamamen forum efsanelerinden ibaret. Yüksek Hz'i bal gibi seçebilirsiniz. Seçemeyen arkadaşlar olduğunu söyleyebilirsiniz. Bunun tek nedeni onların neye baktığını bilmemesi. Örneğin kol kadar ghostingi olan koyu renk tepki süresi ortalaması 20-30ms olan monitörlerdeki ghostingi seçemeyen insanlar da var. Zira bunlar ghostingin ne olduğunu bile bilmiyor ki baksın da fark etsin de bilmem ne...
kral olay şu kendi elini sallasan sen de net göremezsin ama sonuçta monitör oynamıyor monitördeki piksellerin rengi değişiyor bu yüzden bu ne kadar hızlı gerçekleşirse o kadar iyi ve gözün algılar duran bir rengi o yuzden işe yarıyor yani benim monitör 240 mesela
E sporcu değilsen 240 ile 360hz arasını fark edecek refleksin yoktur büyük ihtimal çok küçük detaylar bunlar 60hz li game sensi yüksek bir oyuncu 360hz düşük game sensi olan oyuncuyu rahat şekilde yener önceliğiniz oyununuzu geliştirmek olsun
Bakın bu kritik yanlışı kaç sefer gördüm bilmiyorum. Kim söylüyorsa bunları size izlemeyin/okumayın onu.
Siz şöyle düşünüyorsunuz: "Ya 5ms yerine görüntü ekrana 1ms'de geliyor. Ama ben 4ms'lik farkı zaten kavrayamam."
Halbuki insanın refleksi ile monitörün tepki süresi veya Hz'i arasında elma ile araba kadar bile bağlantı yok. Sizin bahsettiğiniz şey yukarıda açıkladığım input lag yani giriş gecikmesi. Fareye bastığınız anda verdiğiniz komutun fareden, bilgisayardan, internetten ve ardından monitorden geçip ekrana gelme süresi başka bir şey; zaten ekrana gelen görüntünün gösterilmesi başka bir şey.
Hz'i yukarıda bahsettim. Şimdi ona tekrar bakın. Bunun giriş gecikmesi ile alakası ne? Giriş gecikmesi çok da olsa az da olsa ekranın yenileme sıklığını ne ilgilendirir?
Piksel tepki süresi ise monitörün başlığına yazılan 0.5ms GtG, 1ms GtG diye ifade edilen değerlerdir ve piksellerin bir renkten başka renge geçiş süresidir. Ekrana bir kare (FPS olan değil, yukarıda bahsettim) geldi. Piksel o karede kendine denk gelen alandaki renge geçmeye başlar. Yeni kare gelmeden bu değişim bitmişse çok iyi. Ama yeni kare geldiğinde hala eski karedeki renge geçmesi bitmemişse? İşte buna ghosting diyoruz.
Örneğin 144Hz bir monitörde yeni kare gelme süresi 6.94ms değil miydi? O zaman piksel tepki sürsi 6,94'ten küçük olursa pratikte ghosting yok kabul edebiliriz (Teorikte daima ghosting vardır ama pratikte gözünüzle fark edebileceğiniz ya da çok iyi bir sistem kurmadıysanız kamera ile çeiebileceğiniz bir şey yok kabul ediyoruz.). 6.94'ten büyük olursa ghosting oluyor. Ne kadar yavaş o kadar çok ghosting. Mesela 540Hz için yeni kare gelme süresi 1.8ms ise tepki süresinin bundan küçük olmasını istersiniz.
Şimdi burada giriş gecikmesi ne alaka? Görüntü ekrana nasıl gelirse gelsin pikseller yenileme sıklığına yetişemezse daha da bulanık ve arkasında iz olan hareketli cisimler oluşur.
EK: Eeee... Tüm monitörlere 0.5ms, 1ms GtG yazıyorlar. O zaman tüm monitörlerde ghosting olmaması lazım? İşte aslında ne 0.5ms ne 1ms oldukları için ghosting oluyor. Ve yazdıklarımdan anlayacağınız üzere aslında 0.5, 1ms gibi tepki sürelerine ihtiyacınız olduğu da yalan. Yenileme sıklığının altında olması yeterli.
Bu da başka bir konu.
Çelişki var burada,
Ben hayatımda hiç elma yemedim ama, armutun tadından yola çıkarak elmanın tadının kötü olduğunu söyleyebilirim.
Sizce de mantıksız değil mi?
Katılıyorum.
Optimum şu videosunda o duruma dikkat çekmişti diye hatırlıyorum:
2 monitörün de ghosting oranlarına bakıyordu, kendi yorumunu da katarak olayın yüksek hz değil, düşük gecikme olduğunu falan söylüyordu. Yanlışım da olabilir.
E hocam 20Hz farkını bir zahmet göremeyin, hem de o kadar yüksek hertzlerde hiç göremezsiniz. 60-80 farkı bir nebze anlaşılır ama 180-200 imkansız.
Rakibi takip etmeniz daha kolay oluyor. Tabii ki o kadar yüklü miktarda para bayılmaya değer mi tartışılır. 540Hz gibi şeylere gerek var mı? Bana kalırsa yok. Ama keyfine bağlı, paran boldur yapıştır geçsin ne olacak, fazla hertz göz çıkartmaz.
Bu arada neden Hz arttıkça fark azalıyor sizce? 60-120 etkisi neden 180-240 arasında yok? İkisinde de 60Hz sıçrama var?
Aslında yukarıda anlattıklarımdan çıkarabilirsiniz. Yenileme sıklığı:
60Hz-130Hz=16.6ms-8.3ms=8.3 ms
180Hz-240Hz=1.4ms
Gördüğünüz üzere kazancınız gittikçe azalıyor. 1000/Hz-1000/Hz olmasından kaynaklı parabolik bir grafik elde ediyoruz.
Ama yukarıda örneklediğim üzere bu aradaki farkın anlaşılmayacağı anlamına gelmiyor. Hatta bu sefer size hem tepki süresinden hem strobedan arındırılmış bir örnek vereyim Hz farkını görün:
OLED'lerin tepki süresi ortalama 0.5, en kötü 2ms olduğu için 500Hz üzerinde olmadıkça tepki süreleri tamamen yenileme sıklığı içerisindedir. Ayrıca OLED'lerde strobe olmaz. Yani şu anda bu resimdeki ufoların bulanık vs. olmasının tek nedeni (Pratikte. Teorikte daima ghosting vardır demiştim.) Hz'dir. Gördüğünüz üzere 120Hz'de, hareket eden cisim çok daha bulanık gözüküyor. Hatta şu da 480Hz OLED:
Bir de arkadaşın bahsettiği 180Hz'lere bakalım mı?
Bu en hızlı 180Hz IPS'lerden biri:
Bu ise yavaş bir 180Hz:
Şimdi bu insanlar karşılıklı oyun oynadığında hangisi avantajlı?
Saçma sapan "Oyun yeteneği daha önemli bunlar palavra." diyip duruyor. Palavra değil tabii ki. Bütün dünya s*lak bir siz akıllı olamazsınız herhalde. Bir yarışçı "Ben çok iyiyim hızlı arabaya ihtiyacım yok." diyor mu? Evet araba şöför olmadan gitmiyor, yarışı araba tek başına kazanmıyor ama araba iyi olmazsa sürücü dezavantajlı. Monitör de öyle işte.
Yukarıdakileri okuyanlar "144Hz ghosting tazeleme hızı" lafının saçmalıktan ibaret olduğunu anlamıştır. 144Hz ile 165Hz arasındaki 0,88ms'lik yani 0,00088 saniyelik yenileme sıklığı ile piksel tepki süresi arasında ne gibi bir bağ var?
Olay motion blur ve pixel tepki süresi. 144Hz oled bir panel 0 motion blur yaşatacağı için 360Hz IPS panelden daha net görüntü verir. Aynı konu CRT ekranlar için de geçerli. Netlik olarak CRT>Oled>TN>IPS>VA. Yenileme hızında 200 üstü algılaman çok zor, 200 tane beyaz karenin arasına 1 siyah kare atsan algılayamıyorsun, bunun testleri mevcut.
Hocam sen diğerlerinden daha iyi biliyorsun ama büyük hatalısın burada.
144Hz bir OLED 0 motion blur değil 0 ghosting yapar (Ki yukarıda söylediğim üzere bu da pratikte böyle kabul edilir. Teorikte 1000Hz ve 0ms'te bile 1 piksellik ghosting olur.). 1000/144=6.94ms motion blura sahiptir.
360Hz IPS'ten iyi olacağı kısmı da hatalı. IPS ghostinge sahip olacaktır evet ama çok yavaş piksel tepki süresi olmadıkça 3 katı daha yuksek Hz'e sahip olduğu için daha net görüntü verecektir.
Dolayısıyla CRT>OLED>TN>IPS>VA kısmı CRT dışında (CRT'lere pek hakim değilim bilmiyorum.) tamamen tamamen hatalı. Temel olarak motion blur Hz'e bağlı. Piksel tepki süresine yani ghostinge ise çok daha az! Bir de TN'yi oraya koymanıza da şaşırdım. 540Hz olanlar ve strobe olanlar dışında TN'nin bir işlevi kalmadı bile günümüzde.
önemli olan şu; herz ile ms nin birbirini desteklemesi. 144hz ise 1ms, 240 hz ise 0,5ms, 340hz ise 0.3ms. eger hz yüksek iken ms yüksek olursa ghosting oluyor. bir anlami kalmıyor yani yine hedefi sasirtabilir. bu da demek olurki hız düşmanın oldu. 240hz, 0,3 ms bir monitör bence iş görecektir.
Akıcılık arıyorsak da 120 fps üstü olması yeterlidir. Konu kapanabilir.
Yukarıda yazdığım formülden anlasılacağı üzere bu sayılar hatalı.
İdeal olan 144Hz için 6.94 altı, 240 için 4.16 altı, 360 için 2,77ms altı olmasıdır. Bu değerden yüksek olması kötü olduğu anlamına da gelmiyor. Ne kadar yüksek o kadar ghosting.
Bir de insanlar şunu unutuyor. Bir tane tepki süresi yok ki. Bknz.:
Gördüğünüz üzere sağdaki 0.8ms'ten dolayı Samsung buna 0.5, 1ms falan yazar. Ama 30'ları görüyorsunuz. Ne size ortalamayı, ne en kötü değeri söylerler... Hatta IPS'lerde kullanılamaz kadar kötü overdrive modunda bu değerleri elde ettikleri için en hızlı tepki süresi bile monitör üreticisinin verdiği olmaz çoğunlukla.
-----
Yazarın notu: gece saat geç, vaktim az ve aslında çok detaylı uzun bir konu. Hızlıca yazdım geçtim. Hatalar eksikler kaçan mesajlar olmuş olabilir. Detaylı bir mesele olduğu için benim de pek çok teknik hatam olmuş olabilir yazıda, mazur görünüz. Ama arkadaşların en azından konuyu ucundan kavrayabilmesi için iyidir diye düşünüyorum. Bu kadarıyla kabul ediniz.
Daha detayli ve doğru bilgiler için blurbusters'ın (Bu ufo testinin ve pek çok monitör teriminin mucitleri) makalelerine ve Monitors Unboxed, techless gibi kanalların bu konulardaki videolarına bakabilirsiniz.
Ek sorularınız olursa boş vaktimde cevaplarım
-
Cidden çok yoruldum. Şu konu sahibi arkadaş gelip bu kadar emeğe b.k atacak şimdi izleyin.
Size şu kadar söyleyeyim: örneğin 540Hz Asus'u strobe ile, 480Hz OLED'i kullanan biri hareketli nesneleri, yani rekabetçi oyundaki sizi camdan dışarı bakıyormuşçasına net görür. Siz ise yukarıdaki 360Hz örneğindeki gibi hareket eden her nesneyi bulanık yani motion blurlu görürsünüz. 180Hz en en en hızlı monitörden alabileceğiniz performans şu iken:
